Reja: Mendel qonunlari. Irsiyat qonunlarini

Denov tadbirkorlik va pedagogik instituti A’niq va tabiiy fanlar fakulteti Biologya ta’lim yo’nalishi 3-bosqich talabasi Ergashev Husniddinning genetika fanidan

MUSTAQIL ISHI
Tekshirdi : Roʻziyeva I

Reja:

Mendel qonunlari.

Irsiyat qonunlarini.

Gametalar sofligi gipotezasi. 

Irsiyat qonunlarini tahlil qilishni Mendel monoduragay chatishtirishdan — irsiy jihatdan bir juft beigisi bilan farq qiladigan ota-ona organizmlarni chatishtirishdan boshladi.

• Irsiyat qonunlarini tahlil qilishni Mendel monoduragay chatishtirishdan — irsiy jihatdan bir juft beigisi bilan farq qiladigan ota-ona organizmlarni chatishtirishdan boshladi.
• Doni sariq va yashil no’xat o’simliklari chatishtirilsa, shu chatishtirish natijasida olinadigan birinchi avlod duragaylarning hammasida doni sariq boladi. Qarama-qarshi belgi (donlarning yashilligi) go’yo yo’qolib ketadi. Shuningdek, doni silliq va burishgan o’simliklar o’zaro chatishtirilganda birinchi avlod (F1) silliq donli bo’lgan, qizil va oq gulli no’xatlarni o’zaro chatishtirilganda F1 (birinchi bo’g’in) qizil gulli bo’lgan. Mendelning birinchi avlod duragaylarining bir xilligi mana shunday namoyon bo’ladi. Donlarning sariq rangidan iborat belgi yashil rangni yuzaga chiqishiga go’yo yo’l qo’ymaydi va F1 duragaylarning hammasi sariq (bir xil) bo’lib qoladi.

Belgining ustun turishi dominantlik, ustun turadigan belgi dominant belgi deb ataladi. Mendelning birinchi qonuni — dominantlik qonuni yoki birinchi bo’g’inda bir xillilik qonuni deb ataladi.

• Belgining ustun turishi dominantlik, ustun turadigan belgi dominant belgi deb ataladi. Mendelning birinchi qonuni — dominantlik qonuni yoki birinchi bo’g’inda bir xillilik qonuni deb ataladi.
• Ko’zdan kechirilayotgan misollarda donning sariq silliq formalari, gulning qizil rangi, donning yashil, burishgan, gulning oq rangi ustidan dominantlik qiladi. Qarama-qarshi, F1da namoyon bo’lmaydigan belgi resessiv belgi deb ataladi. Dominant belgilar katta harflar bilan, misol uchun (A) resessiv belgi esa kichik harf (a) bilan belgilanadi.
• Agar organizm genotipida ikkita bir xil genlar bo’lsa, bunday organizm gomozigota organizm deyiladi. Gomozigota organizm dominant (AA yoki BB) resessiv (aa yoki bb) holatda bo’ladi.