Режа: Меркантилизм таълимотининг моҳияти

Давлатнинг иқтисодиётга ҳар томонлама аралашуви.

1666 йилда жун саноатини рағбатлантириш мақсадида ўликларни жун матога ўраб кўмиш буюрилган. Қонунни бузганлик учун 5 фунт стерлинг миқдорида жарима ундирилган. Монополияларнинг одиий ҳол сифатида қаралиши.
Англияда 1563 йилда миллий балиқчилик тармоғини қўллаб-қувватлаш учун ҳафтасига икки кун гўшт истеъмол қилиш тақиқланган.

Жан Батист Кольбер (1619-1693)

Франция қироли Людовик XIV даврида молия вазири бўлган.
Кольбертизм сиёсатининг муаллифи.
Банк, саноат ва савдо ривожига ҳисса қўшган.
Мустамлакачилик сиёсатини юритган.
Қирол мануфактурасини ривожлантиришга хизмат қилган
Меркантилизм. Франция.

иқтисодчи, биринчи бўлиб «сиёсий иқтисод» тушунчасини киритган, меркантилизмни, савдо ривожини қўллаган, дворянларнинг зеб-зийнатга берилишини қоралаган.

Антуан Монкретьен
(1565-1621)

Францияда феодал муносабатлар (майда деҳқончилик) кенг тарқалгани учун Кольбер асосий эътиборни саноатга қаратди ва аграр соҳани деярли эътиборга олмади. Ушбу сиёсат натижасида қишлоқ хўжалигининг пасайиши юз берди ва бу норозиликларга сабаб бўлди.

Францияда феодал муносабатлар (майда деҳқончилик) кенг тарқалгани учун Кольбер асосий эътиборни саноатга қаратди ва аграр соҳани деярли эътиборга олмади. Ушбу сиёсат натижасида қишлоқ хўжалигининг пасайиши юз берди ва бу норозиликларга сабаб бўлди.

Меркантилизм. Кольбертизм.
Масалан, четдан қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари келтириш қўлланган, чиқариш эса чекланган, дон нархи давлат томонидан паст ушлаб турилган.
Ривоятга кўра, ишбилармонлар Кольберга шикоят қилишган, шунда у «нима истайсизлар» деб сўраганда французча «laisser faier» (рухсат беринг, яъни ўз-ўзидан давом этаверсин, «бизга эркинлик беринг») деган эканлар. Бу ибора ҳозирги даврда ҳам соф эркин иқтисодиёт тамойиллари, давлатнинг иқтисодиётга аралашмаслигини талаб этади.