Режа: Меркантилизм таълимотининг моҳияти


Мануфактуранинг жадал суръатларда ривожланиши


Download 33.69 Kb.
bet6/9
Sana03.12.2023
Hajmi33.69 Kb.
#1801134
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
3-мавзу (9)

2. Мануфактуранинг жадал суръатларда ривожланиши


Ривожланган меркантилизм (савдо баланси сиёсати)га ўтиш шарт-шароитлари
1566-1609 йилларда Голландияда, 1640-1660 йилларда Англияда ислоҳотлар ва буржуазия инқилоблари амалга ошди. Саноат ва савдо фаолияти ўзгармас, деб ҳисобланадиган агрессив феодал модели таназзулга юз тутди.
3. Монетаризм сиёсатининг савдо ривожига тўсқинлик қила бошлаши
(чунки монетаризм асосини чекловчи тадбирлар ташикл этади)

Ривожланган меркантилизм вакиллари. Англия


Toмас Mан
(1571-1641)
Ост-Индия компанияси директорлар кенгаши аъзоси
«Ташқи савдода Англия бойлиги» (1664) асари муаллифи
Македония подшоси Филипп Македонскийнинг «Куч натижа бермаган жойда пулни ишга солиш керак», деган иборасини яхши кўрган

«Қиролликда пулларнинг кўплиги миллий товарларнинг қимматлашувига олиб келади. Бу …давлат фаровонлиги, савдо ҳажмига бевосита тескари таъсир қилади»
Савдо баланси сиёсатининг мақсади мамлакатда пулни жамғариш усулларини ўзгартириш эди. Ушбу усулларни амалиётда қўллаш ташқи савдо сиёсати орқали амалга оширилди:
Мустамлакалар билан савдо монопол тарзда олиб борилган. Масалан, қалампир ўз таннархидан 8-10 марта қимматга сотилган.
1. Экспорт тармоқларини ривожлантириш;
2. Фаол савдо балансини қўллаб-қувватлаш;
3. Чекланган протекицонизм сиёсатини қўллаш;
4. Тайёр саноат товарларини четга олиб чиқишни рағбатлантириш, хом ашёни олиб чиқишни тақиқлаш;
5. Савдо йўлларини ривожлантириш – маҳсулот таннархини арзонлаштириш ва фойдани ошириш имконияти;
6. Иш ҳақи миқдорини қонун билан чеклаш;
7. Саноат шпионажини амалга ошириш;
8. Мустамлакачилик сиёсатини юритиш – мустамлакалар хом ашё базаси ва бозорларга айлантирилган.
“Кромвель денгиз ҳаракати” қоидалари (1651 й.)
Оливер Кромвель
(1599-1658)
а) британия мустамлакаларига инглизлар ва инглиз кемаларидан ташқари ҳеч ким бирон-бир товарни олиб кириши ва олиб чиқиши
б) инглиз фуқаролари бўлмаган шахслар мустамлакаларда савдо қилиши ёки ишлаб чиқариш билан шуғулланиши
в) мустамлакаларда ишлаб чиқарилган барча товарлар фақат англияга олиб чиқилиши
г) бегона товарлар британия мустамлакаларига фақат Англия орқали инглиз флоти кемаларида етказиб берилиши

Download 33.69 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling