Reja: Moyli o’simliklar haqida umumiy malumot

Kunjut
Arxeologik topilmalar kunjutning asl vatani hozirgi Pokiston hududlari ekanligini ko‘rsatadi. Shu o‘rinda bir haqiqat, kunjut yog‘i omega-3 va omega-6 yog‘ kislotalariga boy bo‘lib, turli kasalliklar xususan yurak va saraton xastaliklari oldini olishda muhim ahamiyat kasb etadi. Bundan tashqari immunitetni mustahkamlaydi.
Dunyo bo‘yicha har yili o‘rtacha 6,5 mln tonna kunjut yetishtiriladi.
Bugun kunjut janubiy Osiyo va Afrika mamlakatlarida katta maydonlarda, asosan Sudan (1,2 mln tn), Myanma (744 ming tn), Hindiston (689 ming tn) va Tanzaniya (680 ming tn) mamlakatlarida deyarli 50 foiz mahsulot yetishtiriladi.
Dunyo bo‘yicha eksport miqdori 3,3 mlrd AQSH dollarini tashkil etib, uning asosiy ulushi Sudan (14,8%-463 mln doll.), Hindiston (14,3%-449 mln doll.), Efiopiya (10%-312 mln doll.), Myanma (9,6%-300 mln doll.) davlatlariga to‘g‘ri keladi.
Yana bir fakt, Sudan davlati jami eksport hajmining 45 foizi kunjutga to‘g‘ri keladi.
Kunjutning bugungi kundagi import miqdori dunyo bo‘yicha 2,1 mln tonna va qiymati 3,5 mlrd AQSH dollarini tashkil etib, asosiy bozori Xitoy (847 ming tn), Yaponiya (186 ming tn), Turkiya (184 ming tn), Koreya (76,7 ming tn), Saudiya Arabistoni (73 ming tn) hamda Yevropa mamlakatlari (168 ming tn) hisoblanadi.
Oziq-ovqat, farmatsevtika hamda kosmetika sanoatining kunjutga bo‘lgan talabining yildan yilga oshib borishi, bugun uning ishlab chiqarish hajmlari dunyo bo‘yicha 1990-yillarga solishtirganda qariyb 3 barobar yoki 2,3 mln tonnadan 6,5 mln tonnaga ko‘payishga olib keldi.

Kungaboqar
Kungaboqar yangi dunyo o‘simligi hisoblanib, bundan 4000 yil oldin Sharqiy Shimoliy Amerikaning tub aholisi tomonidan madaniylashtirilgan.
Bu jarayon orqali u ko‘p shoxli va savatchali hamda mayda urug‘li o‘simlikdan, tarkibida ko‘p miqdorda yog‘ saqlovchi yirik savatchali shoxsiz ekinga aylantirilgan.
Dunyoda har yili o‘rtacha