Quyidagi dalillarga ehtibor beraylik: Angliyada 1830 yilda saylov xuquqidan 200 ming, 1832 yilda 600 ming, 1883 yilga kelib esa 9 million fuqaro foydalanadigan bo’ldi. XX asrda Xitoy kommunistik partiyasi eng ko’p ahzolari bo’lgan (50 mingdan ortiq) ommaviy siyosiy partiyaga aylandi. Siyosiy partiyalarning huquqiy maqomlari Mustaqillik yillarida qabul qilingan rasmiy hujjatlarda ko‘ppartiyaviylik tizimi qonuniy asoslanishi bilan birga siyosiy partiyalarning huquqiy maqomlari ham o‘zining yuridik intiqomini topdi. Odatda rivojlangan demokratik mamlakatlarda siyosiy muxolifatdagi partiyalar saylovlarda g‘oliblik shohsupasiga ko‘tarilgan raqiblariga rasmiy dasturlari asosida hokimiyatda faollik ko‘rsatishlariga to‘sqinlik qilmaydilar. Hokimiyat uchun kurash asosan saylovlar kompaniyasi davrida olib boriladi. Bu - demokratik jarayon qaror topgan jahondagi ilg‘or mamlakatlarda hayot sinovidan o‘tgan tajriba. Siyosiy partiyalar bugunga kelib, dunyoning rivojlangan davlatlarida xalq bilan xokimiyat o’rtasida asosiy bog’lovchi bo’g’in bo’lgan demokratik institutga aylandilar. Bundan xulosa shuki, siyosiy partiya jamiyatning bir bo’lagi bo’lib, u muayyan gurux yoki qatlamning maqsad va manfaatlarini ifoda etuvchi, uni umumdavlat va umummillat manfaatlari bilan uyg’unlashtirgan xolda faoliyat ko’rsatadigan, rivojlanishning siyosiy yo’nalishlarini aniqlab beradigan siyosiy tashkilotdir. Siyosiy partiya odatda muayyan siyosiy dastur asosida faoliyat ko’rsatadi. Buning boisi — siyosiy partiya atrofida jamiyatning muayyan guruxlari, tabaqalari, sinflari mahlum bir maslak, g’oya asosida birlashadilar. PARTIYALAR FAOLIYATINING HUQUQIY ASOSLARI O‘zbekiston Respublikasi ham shu yo‘ldan borishni o‘z taraqqiyotining asosiy mezoni qilib olgan va bu borada amaliy qadamlar qo‘ymoqda. Albatta, siyosiy partiyalar jamiyatda amal qilishlari lozim bo‘lgan huquqiy maqomlarni bilmasalar harakat dasturlari nechog‘lik oliyjanob bo‘lmasin, uni amalga oshirib bo‘lmaydi. Shu ma'noda O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 1996-yil 25- dekabrda qabul qilgan «Siyosiy partiyalar to‘g‘risida»gi qonun katta ahamiyat kasb etadi. Unda ko‘ppartiyaviylikning asosiy mezonlari, siyosiy partiyalar faoliyatining huquqiy asoslari har tomonlama ko‘rsatib berilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
