Reja: Raqamli ims larning klassifikatsiyasi, markalanishi va sxemalarda shartli belgilanishi 2

 
Bir turdagi MDYa – tranzistorlarda bajarilgan kalit sxemalar. n – kanali 
induksiyalanuvchi MDYa – tranzistorlarda bajarilgan kalit sxemasi keltirilgan. 
VT0 tranzistor nochiziqli yuklama vazifasini bajaradi. Ketma – ket ulangan 
tranzistorlar asosi qobiqda qisqa tutashuv bajariladi, zatvor va yuklamadagi 
tranzistor stoki manba bilan tutashtirilgan. Ye
M
 = 3U
BO‘S
tanlanadi, bu yerda U
BO‘S
– 
tranzistor ochiladigan kuchlanish. Demak, yuqoridagi tranzistor doim ochiq holatda 
bo‘lib to‘yinish rejimida bo‘ladi va invertor tokini cheklash uchun xizmat qiladi 
(dinamik yuklama). VT0 stok toki kattaligi quyidagi 
formula bilan aniqlanadi
 
(6.7) . 
Agar kalit kirishi X ga U
0
KIR
 U
BO‘S
kuchlanish berilsa (mantiqiy nol), VT1 
tranzistor berk bo‘ladi, kalit orqali 10
-9
-10
-10
A tok oqib o‘tadi, chiqishdagi 
kuchlanish esa 
bo‘lib kuchlanish manbai qiymatiga yaqin bo‘ladi: U
ChIQ

E
M
(mantiqiy bir). 
Agar kalit kirishi X ga U
0
KIR
 U
BO‘S
kuchlanish berilsa, u holda VT1 tranzistor 
ochiladi va to‘yinish rejimiga o‘tadi, bu vaqtda stok toki I
S1
ifoda orqali aniqlanadi, 
faqat U
SI0
=E
M
deb olinadi. 

---

. 
VT1 tranzistorning to‘yinish rejimidagi kanal qarshiligi 
. 
I
S1
tokni kanal qarshiligi R ga ko‘paytirib, chiqish kuchlanishini olamiz 
. 
Amaliyotda U
1
KIR

E
M
(6.9) dan ko‘rinib turibdiki, kichik chiqish kuchlanishi 
qiymatini U
ChIQ
ta’minlash uchun V
0

V
1
nisbat bajarilishi kerak. V kattaligi kanal 
kengligini uning uzunligiga nisbati bilan aniqlanadi (Z/L). 
Bu kalit kichik tezkorlikka ega, chunki chiqish impulsining fronti tranzistor 
parametrlari bilan emas, balki chiqish sig‘imi zaryadini nochiziqli yuklama 
tranzistoridan chiqishi bilan aniqlanadi, bu qarshilik qiymati esa yuzlab kOmlarga 
yetadi. 
 
MDYa – tranzistorlarda bajarilgan kalit sxemalar. Bir turdagi MDYa – 
tranzistorlarda bajarilgan kalit sxemalarning kamchiligi bo‘lib shu hisoblanadiki, 
boshqaruvchi tranzistorning ulangan holatida kalit orqali tok oqib o‘tadi. Bu tok juda 
zarur hisoblanmaydi, chunki maydoniy tranzistorning o‘rnatilgan toki amalda nolga 
teng bo‘ladi. Komplementar MDYa (kanal o‘tkazuvchanligi qarama – qarshi 
bo‘lgan tranzistorlarda) bajarilgan kalit sxemalar bu kamchiliklardan holi (65 -
rasm). Bu kalitda ikkala tranzistor zatvorlari o‘zaro bog‘lanib yagona kirish hosil 
qiladilar. Stoklar birlashib 
yagona chiqish hosil qiladilar
, istoklar esa asos bilan 
birgalikda mos ravishda kuchlanish manbai va umumiy shinaga ulanadilar. 
Ikkala tranzistor yagona kirish signali bilan boshqariladi. Lekin, bu 
tranzistorlarning bo‘sag‘aviy kuchlanish U
BO‘S
qiymatlari bir – biriga teskari 
ishoraga ega bo‘lganligi sababli, kirish darajalarining ixtiyoriy qiymatida bu 
tranzistorlar turli holatda bo‘ladilar. Bir tranzistor ochiq bo‘lganda, ikkinchisi berk 
bo‘ladi. Haqiqatdan ham, agar kirishga X=U
0
KIR
signal berilsa, VT0 zatvori asosga 
nisbatan manfiy potensialga ega bo‘ladi U
0
KIR