Reja: Reja: Normandlarning Angliyaga istilosi

Angliyada feadol tartiblarni mustahkamlashda 1086 yil Vilgelm o’tkazgan yer ro’yxati muhim o’rin tutdi. Ro’yxat natijalari xalq ichida “Daxshatli sud kitobi “ deb nom oldi, chunki ma’lumot beruvchilar qiyomat kunidagi kabi hech narsani yashirmasdan to’g’ri gapirishi kerak edi. Vilgelm Angliyaning barcha shahar va qishloqlariga maxsus vakillar yubordi. Ularning vazifasi mamlakatning iqtisodiy hayoti haqida ma’lumot yig’ish edi. Savollar turlicha berilar edi: Yer qancha?, Uning egasi kim? , Undan kelgan daromad qancha?, Puluglar soni qancha?, Chorva mollarining soni qancha?. Bu ro’yxatga olish aholi tomonidan keskin norozilik bilan kutib olinsada, hech bir kishi ochiq qarshilik ko’rsata olmadi. Qirol tomonidan o’tkazilgan aholi ro’yxatga olishdan quyidagi maqsadlar ko’zlangan edi:

Angliyada feadol tartiblarni mustahkamlashda 1086 yil Vilgelm o’tkazgan yer ro’yxati muhim o’rin tutdi. Ro’yxat natijalari xalq ichida “Daxshatli sud kitobi “ deb nom oldi, chunki ma’lumot beruvchilar qiyomat kunidagi kabi hech narsani yashirmasdan to’g’ri gapirishi kerak edi. Vilgelm Angliyaning barcha shahar va qishloqlariga maxsus vakillar yubordi. Ularning vazifasi mamlakatning iqtisodiy hayoti haqida ma’lumot yig’ish edi. Savollar turlicha berilar edi: Yer qancha?, Uning egasi kim? , Undan kelgan daromad qancha?, Puluglar soni qancha?, Chorva mollarining soni qancha?. Bu ro’yxatga olish aholi tomonidan keskin norozilik bilan kutib olinsada, hech bir kishi ochiq qarshilik ko’rsata olmadi. Qirol tomonidan o’tkazilgan aholi ro’yxatga olishdan quyidagi maqsadlar ko’zlangan edi:

1) mulk solig’ini tartibga solish, mulkining hajmi va daromadning qanchaligini aniqlash maqsadida kerakli ma’lumotlarni yig’ish va shunga qarab o’z vassallaridan harbiy xizmat talab etish;

2) qirolni uning vassallari ega bo’lgan boyliklar hajmi va taqsimlanishi, vassallari ega bo’lgan yer va daromadlari to’g’risidagi axborot bilan tanishtirish edi. Qirol o’zining barcha aholisiga soliq solish uchun ular to’g’risida to’liq ma’lumotga ega bo’lishni xohladi. “Daxshatli sud kitobi” tarixiy hujjat sifatida o’sha davrdagi Angliyaning ijtimoiy ahvoli va tuzumi haqida qimmatli manba bo’lib, unda mamlakatdagi 38 ta graflikdan 34 tasi to’g’risidagi ma’lumotlar berilgan.