Reja: Schyotlar to’g’risida tushuncha va ularning tuzilishi


Ikkiyoqlama yozuv – xo’jalik operatsiyalarni bir schyotning debetida, ikkinchi bir schyotning kreditida aks ettirishdir


Download 1.06 Mb.
bet5/5
Sana26.09.2023
Hajmi1.06 Mb.
#1688173
1   2   3   4   5
Bog'liq
Reja Schyotlar to’g’risida tushuncha va ularning tuzilishi

Ikkiyoqlama yozuv – xo’jalik operatsiyalarni bir schyotning debetida, ikkinchi bir schyotning kreditida aks ettirishdir
  • Xo’jalik operatsiyalarini ikkiyoqlamali yozuv tizimini tarixda birinchi kashf etgan olim italiyalik matematik Luka Pacholi 1494 yili «Schyotlar va yozuvlar to’g’risida traktat (ilmiy asar)» chop etib ikkiyoqlama yozuv tizimiga asos soldi.
  • Buxgalteriya hisobida ikki yoqlama yozuvning mohiyati shundaki, har bir xo‘jalik muomalasi, u qanday turdagi balans o‘zgarishiga olib kelishidan qat’iy nazar, bir vaqtda va o‘zaro aloqador holda, bir xil summada bir schotning debet tomonida va ikkinchi schotning kredit tomonida aks ettiriladi.
    • Mablag’lar va manbalar mavjudligi hamda harakati ustidan nazorat o’rnatadi
    • Mablag’larning olinish manbalari va qanday maqsadlarga sarflanish yo’nalishlarini ko’rsatadi
    • Schyo’tlardagi yozuvlarning xatolarini aniq-lashni ta’min-laydi. Schyo’t-larning debet oborotlari kredit oborotlariga teng bo’lishi lozim
    • Xo‘jalik muomalalarini schotlarda aks ettirish natijasida schotlar o‘rtasida o‘zaro aloqa yuzaga keladi. Bunday o‘zaro aloqa schotlar korrespondensiyasi – ya’ni ularda xo‘jalik muomalalari natijasida sodir bo‘lgan hodisalarni aks ettirishda schotlar orasidagi o‘zaro aloqani ifodalash tushuniladi.
    • Xo‘jalik muomalalarini schotlarga yozish uchun hujjatlarda debetlanuvchi va kreditlanuvchi schotlar ko‘rsatiladi, ya’ni buxgalteriya yozuvi tuziladi.
    • Debetlanuvchi va kreditlanuvchi schot va aks ettiriladigan xo‘jalik muomalasining summasini ko‘rsatishga buxgalteriya provodkasi deyiladi.
    • Hisob-kitob schyoti
    • Dt Kt
    • B.S -1000000
    • 1) 200000
    • 2) 400000
    • 600000
    • O.S - 400000
    • Kassa schyoti
    • Dt Kt
    • B.S -50000
    • 1) 200000
    • 2) 400000
    • 600000
    • O.S - 650000

    Download 1.06 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    1   2   3   4   5




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling