Reja: Schyotlar to’g’risida tushuncha va ularning tuzilishi

Aktiv schyotlar (A) - xo’jalik aktivlarini aks ettiradigan, ko’payishini debet tomonida va kamayishi kredit tomonida aks ettiradigan schyotlar.

Passiv schyotlar (P) - xo’jalikning majburiyatlari va kapitalini aks ettirish uchun tayinlangan, hisobot davri boshidagi qoldiqni, hisobot davri mobaynidagi majburiyatlarni va kapitalni o’sishini kredit tomonida va shu davrdagi majburiyatlar hamda kapitalning kamayishini debet tomonida aks ettiradigan schyotlardir.

• Aktiv schyot
• Dt Kt
• Boshlang’ich
• sal’do
• Ko’payishi + Kamayishi -
• Oborot Oborot
• Oxirgi sal’do

• Passiv schyot
• Dt Kt
• Boshlang’ich
• sal’do
• Kamayishi - Ko’payishi +
• Oborot Oborot
• Oxirgi sal’do

• Kontr-aktiv schyot (KA) - bu shunday schyotki, moliyaviy hisobotda aktivning sof qiymatini aks ettirish uchun uning qoldig’i u bilan bog’liq bo’lgan aktiv schyotning qoldig’idan chegirib tashlanadi. Bunday schyot passiv schyotlarga mansub bo’lib ko’payishi kreditida, kamayishi debetida aks ettiriladi.
• Kontr-passiv schyot (KP) - bu shunday schyotki, moliyaviy hisobotda majburiyat yoki sof qiymatni aks ettirish uchun uning qoldig’i u bilan bog’liq bo’lgan passiv schyotning qoldig’idan chegirib tashlanadi. Bunday schyot aktiv schyotlarga mansub bo’lib ko’payishi debetida, kamayishi kreditida aks ettiriladi.
• Tranzit schyotlar (T) - hisobot davrida foydalaniladigan, lekin yopilib ketadigan va hisobot davri oxiriga qoldig’i bo’lmaydigan daromad hamda xarajatlarning vaqtinchalik schyotlaridir. Bu schyotlarning ma’lumotlari moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobotda aks ettiriladi. Xarajatlarni hisobga oladigan tranzit schyotlar aktiv schyotlarga mansub bo’lib debetida xarajatlar, kreditida daromadlar aks ettiriladi.

•