Reja: - Taqsimot munosabatlarida ish haqining mohiyati. Nominal va real ish haqi.
- Ish haqini tashkil etish shakllari va tizimlari.
- Ish kuchi bozorining alohida modellarida ish haqi darajasining aniqlanishi. Inson kapitaliga investitsiyalar.
- Mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni va uni tartibga solishda kasaba uyushmalari ro`li.
- Taqsimot munosabatlarida ish haqining mohiyati. Nominal va real ish haqi.
- Iqtisodiy resurs hisoblangan ishchi kuchi bozorida
- Ishchi kuchi talab va taklif nisbati asosida shakllanadigan baho sifatida chiqadi.
- Yalpi milliy mahsulotni ishlab chiqarishda qatnashuvchilarning sarflangan mehnatining miqdori, sifati va unumdorligiga qarab undan oladigan ulushining puldagi ifodasidir.
- Real ish haqi darajasini belgilab beruvchi omillar:
- Nominal ish haqi miqdori.
- Iste`mol tovarlari va xizmatlarga bozor baholari darajasi.
- Ma`lum vaqt oralig`ida pul shaklida olingan ish haqining umumiy summasidir.
- Nominal ish haqining <> layoqati yoki nominal ish haqiga sotib olish mumkin bo`lgan tovarlar va xizmatlar miqdori.
- Real ish haqi boshqa sharoitlar o`zgarmay qolganda nominal ish haqi miqdoriga to`g`ri mutanosiblikda, iste`mol tovarlari va xizmatlar narxi darajasiga teskari mutanosiblikda o`zgaradi. Boshqacha aytganda,
- Vp = ----------
- Vp –real ish haqi
- Vn – nominal ish haqi
- P – iste`mol tovarlari va xizmatlarga narx darajasi.
- Mamlakatda ish haqining umumiy darajasini belgilab beruvchi omillar:
- Mamlakatning iqtisodiy rivojlanish darajasi.
- Mehnatning asosiy kapital bilan qurollanish darajasi.
- Mehnatning tabiiy resurslar bilan ta`minlanganligi.
- Mavjud ishlab chiqarish texnologiyasi.
- Mehnatning umumiy malakaviy darajasi.
- Taqsimotning tarkib topgan tizimi va boshqa iqtisodiy – ijtimoiy omillar.
Do'stlaringiz bilan baham: |