Reja: Tashkilot tuzilmasi va uning shakllari

Tashkiliy tuzilmaning eng asosiy shakllari

1
Rasmiy va norasmiy
2
Mexanistik va organik
Yo’nalishli
Funksional
Yo’nalishli-funksional (shtabli)
Matritsali
Tashkiliy tuzilma turlari

Yo’nalishli tuzilmanin kamchilik va ustunliklari:

Ustunliklar
1) Idora qilishning birligi va aniqligi;
2) Ijrochilar harakatlarining muvofiqlashganligi;
3) Boshqaruv soddaligi (bitta aloqa kanali);
4) Aniq ifodalangan javobgarlik;
5) Qarorlar qabul qilishda operativlik;
6) O’z bo’linmasi faoliyati yakuniy natijalari uchun javobgarligi.
Kamchiliklar
1) Har tomonlama tayyorlangan bo’lishi shart rahbarga yuqori talablar;
2) Rejalashtirish va qarorlar tayyorlash bo’yicha bo’g’inlarning yo’qligi;
3) Axborot bilan ortiqcha yuklanganlik, bo’ysunuvchilar, yuqori tuzilmalar bilan kontraktlar ko’pligi;
4) Instansiyalar o’rtasida mushkul aloqalar;
5) Boshqaruv tepasida hokimiyat konsentratsiyasi.

Funksional tuzilmaning ustunlik va kamchiliklari

Ustunliklar
1) Muayyan funksiyalar amalga oshirilishi uchun javob beradigan mutahassislarning yuksak kompetentligi;
2) Yo’nalish menejerlarini ayrim maxsus masalalar hal etilishidan ozod etish;
3) Hodisalar hamda jarayonlarni standartlashtirish, qoliplashtirish va dasturlashtirish;
4) Boshqaruvchilik funksiyalarini bajarishda dubllashtirish va paralelizmning mustasno qilinishi;
5) Keng ixtisosli mutaxassislarga ehtiyoj namoyishi.
Kamchiliklar
1) “O’z” bo’linmalarining maqsadlari va vazifalari ijobat etilishidan haddan ziyod manfaatdorlik;
2) Turli funksional xizmatlar o’rtasidagi doimiy o’zaro aloqalarni saqlashdagi mushkulliklar;
3) Haddan ziyod markazlashtirish tamoyillarining paydo bo’lishi;
4) Qarorlar qabul qilinishining uzoq davom etishi;
5) O’zgarishlarga qiyinlik bilan reaksiya bildiruvchi, nisbatan qotib qolgan tashkiliy shakl.