Reja: Telekommunikatsiya tarmoqlarini ierarxik sathlari

liniyaniyadan foydolanishni universalligi – bitta liniyadan telefoli gaplashishlar va ma’lumotlarni uzatish mumkinchiligi;
xizmatlarni birlashishi (сопряжения служб - teletekst, teleks yoki telefakslarni tegishli qurilmalar bilan yer sharining ehtimoliy nuqtasida tashkillashtirish mumkinligi. Bir vaqtning oʻzida ISDN turli koʻrinishdagi aloqani taqdim etadi:
telefonli;
modemli;
ajratilgan aloqa kanal boʻyicha.
ISDN ni agarda davriy (doimiy emas) oʻrtacha va katta hajmdagi ma’lumotlarni ehtimoliy masofaga katta tezlikda va ishonchli uzatish kerak boʻlsa, qoʻllash maqsadga muvofiq.
ISDN qurilmalari va interfeyslarini abonentli qurilmalari 2.67 rasmda keltirilgan, bu yerda:
Te1 - ISDN terminal qurilmalari;
Te2 - ISDN terminal qurilmalariga mos tushmaydigan qurilma;
Ta - terminalli adapter;
NT1–1 sathli tarmoqni oxiri (tugashi) (abonentli qurilmaga manbani ulash,texnik xizmat qilishni ta'minlash (to) va ishchi tavsiflarni nazorat qilish,sinxronlashtirish,1-fizik sathda multiplekslash,kirish konflektlarini hal qilish.
NT2 - 2 sathli tarmoqni oxiri (tugashi) (funktsii 2-chi va 3-chi sathlarni vazifalari):
multiplekslash, kommutasiyalash va kontsentrasiyalash hamda to vazifasi va 1-sathni ayrim vazifalari);
NT2 funktsional bloki sifatida uats qoʻllanishi mumkin, lokal tarmoq yoki terminalli adapter;
(funktsii NT1 va NT2 vazifalari NT deb belgilangan yagona fizik qurilmada birlashishi mumkin);
LT – Liniyali oxirlash;
Et – stantsiyali oxirlash (окончание).
R, S, T, U, V – ISDNni interfeyslari, shundan mos kelmaydigan R-interfeysini bogʻlaydi.
10-rasm. ISDN bilan mos kelmaydigan Te2 ta bilan qurilmasi
Ananaviy telefon tarmoqlaridan farqli boshqaruvchi ma’lumot, ma’lumotlarni uzatish kanallarini yuklamasdan,maxsus kanallar orqali uzatiladi.
ISDN ikkita turdagi kanalga ajratadi:
kanal B – 64 Kbit/s ma’lumotlarni oʻtkazish qobiliyatli va ovozni uzatish uchun;
kanal D – boshqarish ma’lumotini uzatuvchi xizmatchi (xabarlavchi) kanal.
Bitta D turdagi kanal 2 yoki 30 B-kanallarga xizmat qiladi va chaqirishlarni tashlash va tez generasiya qilishni ta'minlaydi xamda tushyapgan chaqirishlar toʻgʻrisida ma’lumotlar berish,jumladan tarmoqqa murojat qilyapgan abonentni raqami toʻgʻrisidaga ma’lumotni beradi. Standartlar ISDN ( ISDN turidagi) kirishga ruxsat beruvchi 3 interfeyga ruxsat beradi:
bazAli - BRI;
birlamchi - PRI;
keng oraliqli (polosali) - B-ISDN.

BRI (Basic Rate Interface) interfeysi - (2B+D) bilin belgilanadigan. Standartli bazali interfeys.Bu shuni bildiradiki ma’lumotlarni uzatish uchun xarbir kanalda 64 Kbit/s tezlikda ma’lumotlarni uzatish uchun 2ta V kanali va uzatish tezlgi 16 Kbit/s teng boʻlgan 1 xizmatchi D kanal ishlatiladi. Shunday qilib BRI interfeysini oʻtkazish qobiliyati : 2*64 Kbit/s+1*16 Kbit/s = 144 Kbit/s.
BRI interfeysitelefon apparaturalarini ulash uchun moʻljallangan (telefonlar, fakslar, avtootvetchiklar va boshq.) va kompyuterlarni ISDNga ulashvazifasini bajaradi.
PRI interfeysi (Primary Rate Interface) birqancha BRI birlashtiradi va uzel bilan ulanadi.Maxalliy aniq standartlarga bogʻliq xolda u 23 V (AQSh va Yaponiya) yoki 30 V-kanallar (Evropa), 1,544 Mbit/s i 2,048 Mbit/s tengdosh boʻlgan ma’lumotlarni integrallashgan uzatish tezligida qoʻllaydi.
B-ISDN (Broadband ISDN)- yuqori 155 Mbit/s i 622 Mbit/s tezlikda ma’lumotlarni uzatishni ta'minlaydi, bu videodannylarni ham uzatishni amalga oshiradi.
http://fayllar.org