Reja: Yuk ko’tarish mashinalari va yuk tashish mashinalari haqida qisqacha ma’lumotlar

3. Podshipniklar.
Qurilishda yuk koʻtarish kranlari, koʻtarish-tashish, ortish-tushirish mashinalari, uzluksiz tashish va boshqa mashinalardan ham foydalaniladi. Qurilish mashinalaridan foydalanish ishlarini kom-pyuterlashgan robotlar yordamida boshqarish asta-sekin rasm boʻlmoqda.
Umumiy ma’lumotlar. Umumiy qurilish sharoitida bajariladigan
asosiy yer qazish ishlari zich, qoya va muzlagan gruntlarni
yumshatish, qurilish maydonlarini tekislash, bino va inshootlar
poydevori uchun chuqurlar tayyorlash, yo‘l va o‘tish joylari
asosini tayyorlash, ochiq usul bilan handaklar qazish, shahar
kommunikatsiyalari va yerosti inshootlari qurilishida yopiq usulda
yerostida grunt qazish, turli xil chuqurlar kovlash, yer inshootlarining
tagi va nishablarini tozalash, poydevor va kommunikatsiyalarni
joylashtirib bo‘lgandan so‘ng u yerlarni qaytadan ko‘mish, gruntlarni
zichlash va shunga o‘xshashlardan iborat. 
Yer qazish ishlariga kirishishdan oldin, ko‘pincha, tayyorgarlik
ishlari bajariladi. Bu ishlarga qurilish maydonlarini butazor, turli
xil daraxtlar, to‘nka, tosh va xarsanglardan tozalash, zich, toshli va
muzlagan gruntlarni oldindan yumshatib berish hamda yig'ilgan
suvni chiqarib tashlash va sizot suvlari sathini kamaytirish kabilar
kiradi. Ayniqsa, shahar sharoitida bajariladigan yer qazish .ishlari
alohida o‘ziga xos omillar bilan harakterlanadi, ular, ayniqsa,
shaharning tarkib topgan qismlarida va mashinalardan foydalanishni
murakkablashtiradi hamda ularning ish unumini pasaytiradi.
Ularga, xususan: ishlash sharoitining torligi, misol uchun yer
qazish ishlari olib boriladigan joylarga harakatlanadigan transport
magistrallari, yerusti va yerosti inshoot va kommunikatsiyalarining
yaqinligi; qazilayotgan grunt massivida yo!lning qattiq qoplamlari
va inshoot elementlarining aralashligi, yer qazish ishlari kam
hajmda bo‘lgani holda obyektlarning tarqoq holda bo‘lishi va shu
kabilar kiradi. 
Foyfalanilgan adabiyotlar:


1. Shoobidov Sh.A. Mashina detallari. Texnika oily o`quv yurtlari uchun darslik. Тошкент: “O`zbekiston ensiklopediyasi”, 2014. -444 b.
2. Kurganbekov M.M., Moydinov A. Mashina detallari: O`quv qo`llanma. I va II qismlar. -Toshkent: “O`zbekiston ensiklopediyasi”, 2014. -384 b.
3. Ш.А. Шообидов Машина деталлари. Ўқув қўлланма. Тошкент 2004-120 б.
4.Ш.А.Шообидов, С.У.Мусаев. «Юритмалар», Тасмали ва занжирли узатмаларни лойихалаш. Тошкент 2000-82 б.