Reja: Yuqori mustahkamli beton tayyorlash uchun materiallar

2.1. rasm- Yuqori mustahkam yengil betonlarning ishlatish sohasi

Beton qorishmasini tayyorlashda markasi M500 li portlandsement, o‘rtacha yiriklikdagi kvars qumi, uyma zichligi 0,7 kg/dm³ va fraksiyasi 0...10mm li keramzit, superplastifikator S-3 (1 % sement massasiga nisba-tan) va mikrokremnezem (10 % sement massasiga nisbatan) qo‘llaniladi. Sement sarfini 350 dan 500 kg/m³ gacha, to‘ldiruvchilarni 0,6 m³ dan 0,9 m³ gacha almashtirish (o‘zgartirish) orqali 1 m³ beton uchun turli xil mustahkamlik va zichlikka ega bo‘lgan beton olinadi (2.2-rasm).

2.2-rasm. Kremzitbeton mustahkamligining zichligiga bog‘liqligi. Sement sarfi: 1,2-350 kg/m³; 3,4-500 kg/m³ (shtrihli chiziq-3 kunlikda, to‘liq chiziqlar 28 kunlikda).
Sement sarfi 500 kg/m³ bo‘lganda mustahkamligi 40 MPa va zichligi 1,4 kg/dm³ bo‘lgan yuqori mustahkam yengil beton olingan. Bunday betonning so-vuqbardoshligi 250 sikldan yuqori.

2.3-rasm. Keramzitbetonli qorishma harakatchanligining vaqt bo‘yicha o‘zgarish grafiklari. Keramzitning namligi va mikrokremnezemni kiritishning usullari: 1, 2-qorishmadagi keramzit tabiiy namlikda bo‘lganida; 3, 4-qorishmadagi keramzit nam bo‘lganda (to‘liq chiziqlar mikrokremnezemni suv bilan aralashtirib kiritilganda; shtrixli chiziqlar-mikrokremnezemni quruq xolda kiritilganda).

Keramzitbetonli qorish-mani tayyorlash jarayonda mikro-kremnezem quruq kukun xolda sachratib qo‘shiladi. Quyidagi 2.3-rasmda keramzitbeton qorishmasining vaqt bo‘yicha o‘zgarish tavsiflari keltirilgan. Ushbu grafiklardan ko‘rish mumkinki, quruq keramzitbeton beton qorishmasiga mikrokremnezem changitib qo‘shilganda qorishmaning harakatchanligi dastlabki 0,5...1 soat mobaynida sezilarli kamayadi (1-egri chiziq), mikrokremnezem quruq holda qo‘shilganda (2-egri chiziq), qorishma harakatchanligining kamayishi me'yoriy darajada bo‘ladi. Namlangan keramzit ishlatilganda (3, 4-chiziqlar) qorishma harakatchanligi kamayadi, ya'ni: mikrokremnezem changitib (namroq holda) qo‘shilganda konus cho‘kmasi 21...25 sm li qiymati 1...1,5 soat davomida saqlanadi; mikro-kremnezem quruq holda qo‘shilganda konus cho‘kmasi miqdori 24 sm 2 soatdan ko‘proq saqlanib turadi.

Yuqoridagilardan xulosa qilish mumkinki, beton qorishma harakatchanligining kamayishi uning zichligi va mustahkamligining ortishi bilan tavsiflanadi.
Yuqori mustahkam keramzit va zamonaviy organomineralli modifika-torlar (MB va embelit) ishlatilganda ham, mustahkam yengil beton olish mumkin. Keramzit va modifikatorlar xillarining yengil beton xossalariga ta'sirini taqqoslash natijalari 2.1-jadvalda keltirilgan.