Respublika ilmiy-amaliy anjumani

Список литератур: 
1.С.В. Симонович Информатика: Базовый курс С.Питербург,2003.640 с. 1,2,3 
2.А.Саттаров Информатика и информационные технологии 4-ое издание 
Издательско-полиграфический творческий дом «O‘qituvchi» Ташкент 2016. 318 с. 
3.М.Арипов, Ф.Кабилжанова, З.Юлдашев Информационные технологии учебное 
пособие Ташкент Вуз гарадок, НУУз им.Улугбека. 2004. 303 с. 
Informatika fanlarini o‘qitishda AKT ning ahamiyati. 
 
Turayev Taxir Yuldashovich. 
Termiz davlat pedagogika Instituti o`qituvchisi 
Jo‘rayeva Malohat Xurram qizi 
Termiz davlat pedagogika instituti talabasi 
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari - (AKT) uchun kengaytirilgan atama 
axborot texnologiyalari rolini ta’kidlaydigan (IT) birlashtirilgan aloqa va uning 
integratsiyasi telekommunikatsiya (telefon liniyalari va simsiz signallari) va 
kompyuterlar, shuningdek zarur korporativ dasturiy ta’minot, o‘rta dastur, 
foydalanuvchilarga ma’lumotlarga kirish, saqlash, uzatish va boshqarish imkoniyatini 
beradigan saqlash va audiovizual tizimlar. Atama AKT ga murojaat qilish uchun ham 
ishlatiladi, yaqinlashish audiovizual va telefon tarmoqlari bilan kompyuter tarmoqlari 
bitta kabel yoki aloqa tizimi orqali. Kabellarni ulash, signallarni taqsimlash va boshqarish 
yagona tizimidan foydalangan holda telefon tarmog‘ini kompyuter tarmog‘i tizimi bilan 
birlashtirish uchun katta iqtisodiy rag‘batlantirishlar mavjud. AKT - bu har qanday aloqa 
moslamasini, radio, televizor, uyali telefonlarni, kompyuter va tarmoq uskunalarini, 
sun’iy yo‘ldosh tizimlarini va boshqalarni o‘z ichiga olgan soyabon atamasi, shuningdek 
ular bilan videokonferentsiyalar va masofaviy o‘qitish kabi turli xil xizmatlar va 
jihozlarni o‘z ichiga oladi. AKT keng mavzu bo‘lib, kontseptsiyalar rivojlanib bormoqda. 
U ma’lumotlarni saqlash, olish, boshqarish, uzatish yoki raqamli shaklda elektron shaklda 
(masalan, shaxsiy kompyuterlar, raqamli televidenie, elektron pochta yoki robotlar) 
ma’lumotlarni qabul qiladigan har qanday mahsulotni qamrab oladi. Shaxslararo 
kommunikatsiya texnologiyalari va ommaviy kommunikatsiya texnologiyalari 
o‘rtasidagi nazariy farqlar faylasuf Piyush Matxur tomonidan aniqlangan. Axborot davri 
uchun mahorat asoslari XXI asr uchun AKT mutaxassislari uchun vakolatlarni tavsiflash 
va boshqarish uchun ko‘plab modellardan biridir. Amaliyotda axborot texnologiyalarini 
o‘qitish maxsus texnik axborot vositalaridan (kompyuterlar, audio, kino, video) 
foydalanadigan barcha texnologiyalar deb ataladi. Kompyuterlar ta’limda keng qo‘llanila 
boshlanganida "ta’lim uchun yangi axborot texnologiyalari" atamasi paydo bo‘ldi. 
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish bo‘yicha o‘quv jarayoni 
qatnashchilarini tayyorlash darajasiga qo‘yiladigan talablar AKTni bilish darsga 
tayyorgarlikni sezilarli darajada osonlashtiradi, darslarni noan’anaviy, esda qolarli, 

---

2
4
.6.
2
02
3
 “Informatika va axborot texnologiyalarining dolzarb muammolari”
 
RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY
ANJUMANI 
“Informatika va axborot texnologiyalarining dolzarb muammolari”
76 
qiziqarli va faol qiladi. AKT va zamonaviy pedagogik texnologiyalarning integratsiyasi 
rus tili va adabiyotiga bo‘lgan qiziqishni uyg‘otishi, ushbu fanlarni o‘rganishga turtki 
berishi uchun sharoit yaratishi mumkin. Bu o‘z-o‘zini o‘qitish samaradorligi va 
intensivligini oshirish, ta’lim sifatini oshirishning oqilona usulidir. Multimedia 
texnologiyalaridan foydalanganda bilim turli idrok kanallari (vizual, eshitish) orqali 
olinadi, shuning uchun u yaxshiroq so‘riladi va uzoqroq saqlanib qoladi. K. Ushinskiy 
shuningdek, bilim kuchliroq va to‘liq bo‘ladi, ular sezgi organlari qanchalik ko‘p qabul 
qilinishini ta’kidlaydi. Bugungi kunda sinflarning minimal jihozlanishi bilan 
talabalarning doimiy qiziqishini ta’minlash juda qiyin.
Informatika fanini o‘qitishda AKT ning rivojlanish istiqbollari, AKT turlari va 
amallari bajarish va Web-freelance saytlari bilan tanishish haqida keltirib o‘tanman.
Freelance saytlari. Saytlar mustaqil shaxslarga frilanserlikni boshlashga yordam 
berish uchun ishlab chiqilgan erkin xizmat bozori hisoblanadi. Ushbu bozor turli kasb 
egalari, jumladan, yozuvchi, dasturchi, grafik rassom va boshqalarga xizmat ko‘rsatadi. 
-Matnlar bilan ishlash bo‘yicha mutaxassislar 
-Dasturchilar 
-Administratorlar 
-Dizaynerlar 
-Web-dizayner va sahifalovchilar 
-Web-saytni yurituvchi mutaxassislar 
-SMM marketingni yurituvchi mutaxassislar 
-Murabbiylar 
Iqtidorli, bilimli shaxs o‘z ishini ko‘rsata olsa bo‘lgani – internet orqali daromad 
topishda hech qanday muammo bo‘lmaydi. Bulutli global Freelance platformasi bo‘lib, 
bugungi kundagi eng katta ish qidiruvchilar jamg‘armasi hisoblanadi. 
-Xizmatga bepul ro‘yxatdan o‘tish mumkin. 
-Oson hisob-kitob; 
-Ilovalar bilan aloqa kanallari; 
-Oson va xavfsiz to‘lovlar mavjud. 
Frilans xizmat bozori va kraudsorsing platformasi bo‘lib, xaridor va sotuvchilarni bir 
joyga yig‘ish uchun qurilgan. 
-Narx rejalari juda moslashuvchan; 
-Xavfsiz va ishonchli to‘lovlar; 
-Jarayonni oson kuzatib borish; 
-Profildagi ma’lumotlar yordamida yaxshi loyihalarni qo‘lga kiritish mumkin. 
Zamonaviy texnalogiyalardan oqilona foydalanish ish samaradorligini va sifatini 
oshiradi.
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, ta’lim bo‘yicha nazariy va amaliy bilimlarni
mustahkamlash va kеngaytirish, olingan bilimlarni muayyan ilmiy, tеxnikaviy, ishlab 
chiqarish, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy vazifalarni hal etishda qo‘llashdan iborat.
Informatika o‘qitidhda AKTning ahamiyati, ijodiy ishlash, ishlab chiqilayotgan
masalaning qo‘yilish jarayonidan boshlab uni to‘la nihoyasiga yetkazish bo‘yicha 
qaror qabul qilishda bo‘lgan mas’uliyatni his etishga o‘rgatish, zamonaviy ishlab

---

2
4
.6.
2
02
3
 “Informatika va axborot texnologiyalarining dolzarb muammolari”
 
RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY
ANJUMANI 
“Informatika va axborot texnologiyalarining dolzarb muammolari”
77 
chiqarish, iqtisodiyot, tеxnika va madaniyatning rivojlanishi sharoitida mustaqil 
ishlashga tayyorgarligini ta’minlashga imkon bеradi.