Respublika ko‘mir sanoatini yanada rivojlantirishning ustuvor vazifalari etib, quyidagilar belgilansin

Rasm- 3. Tozalash jarayonlari uchun mavjud texnologiya.

Rasm-4. Mexanizatsiyalashtirilgan kompleks yordamida qazib olish texnologiyasi.



Rasm-5. Mexanizatsiyalashtirilgan kompleks yordamida qazib olish ishlarining texnologik sxemasi.

Rasm-6. Shiftni qulatish

3.3. Qazib olish kombaynining unumdorligini hisoblash
Shaxtada qo‘mir qatlamining qalinligini o‘zgarishini hisobga olib gidravlik mustahkamlagichni 2,75-4,2 m. oralig‘ida saqlab turamiz. Ko‘mirni yuqori qismini orqa konveyerga qo‘latish orqali qazib olamiz.
Lavaning balandligi- 1.4 m.
Kombaynning qazish chuqurligi- 0,63 m.

Rasm-7. Ko‘mir qalinligi 17 m gacha bo‘lgan lavani qazib olish texnologiyasi.
Shaxta bir sutkada 3 smedada ishlaydi, 2 qazish smenasi va 1 smena tamirlash ishlari uchun. Yillik ish kunlar soni 305 kunni tashkil etadi. Kombayin qazish smenasi davomida 3 marta sikl bajaradi(6 ta qirqish), natijada bir yilda kavjoyni surilishi 304*6*0,6=1098 m ni tashkil etadi.
Qazib olish kombayining ishi unumdorligini xisoblash.
Q_g = L.B_g.γ.K_g = 120×0.8×1.4×1.25×0.88 = 147.8 t
Bu erda; Q_g – kombayinning bir qirqishdagi ishi unumdorligi, t.
L - lava uzunligi, L = 120m;
B_g- Kombayn ishchi organining ko‘mir qatlamiga botish cho‘qirligi,
B_g – 0.8m ;
H_g – qazish balandligi, H_g – 1.4m;
γ - ko‘mirning sochma zichligi γ = 1.25 t/m³;
K_g - ko‘mirni qirqish koeffitsienti, K_g = 0.88.
1)Kombaynning unumdorligini hisoblash.
Q_t=v_t m r γ=3.4*1.4*0.63*1.25=3.74t/min.
v_t - Kombaynning texnik tezligi.
m -Qatlamning qalinligi
r-Qamrab olish kengligi
γ -Ko‘mirning o‘rtacha zichligi.

2. 
   kombaynning haqiqiy tezligini hisoblash
   

v_t= = ;
P_t-Kombaynning dvigateli quvvati turg‘unligi.
H_w -Ko‘mirni qazishga ketadigan energiya.
3) Kombaynning texnologik unumdorligini hisoblash.
Q_tex =k_tex Q_t; t/min
k_tex= =0.45
Q_tex =0.45*3.74=1.68 t/min.
k- kombayn tayyorlash koeffitsenti;
t_mo ;t_ko –kombayin kazish jarayonida manyover qilishga ketadigan vaqt; min.
t_zo-uskunalarni almashtrishga ketadigan vaqt ;min.
t_o- kazish jarayonida texnik sabablarga ko‘ra ketgan umumiy vaqt; min
Bitta sikldagi ko‘mir qazib olish unumdorligi:
Q_f = L.B_g.γ.K_g = 120× 0.8 × 8.68 × 1.25× 0.88 = 916.6 t.
Bu erda; Q_f - bitta siklda kombaynni ko‘mir qazib olish unumdorligi, t.
L - lava uzunligi, L = 120 m;
H_g - qulatiladigan ko‘mir balandligi; H_g = 8.68m ;
Lavani unumdorligini hisoblash. YUqoridagilardan kelib chiqib lavani sutkalik, oylik va yillik unumdorligi:
Ekspluatatsion unumdorlikni hisoblash
Q_exp=k_eQ_t=0.8∙1.68=1.34 t/min
6) Ekspluatatsion unumdorlikni koeffitsientini hisoblash.

7)Kompleksni unumdorligini topish formulasi.
Q_omp=k_mQ_t=0.65∙1.68= 1.14t/min
- Mustahkamlagich va konveer ishonchliligini hisobga olgan holda kombaynning mashina vaqti koeffitsienti. = 0.68
8) Kombaynning smenalik unumdorligini hisoblash.
Q_m=60k_mQ_tt_sm=60∙0.68∙1.68∙6=411.2 t/smena
9) Kombaynning sutkalik unumdorligini hisoblash.
Q_sutka= 3Q_sm=*411.2=1233.6 t/sutka.
10) Kombaynning yilik unumdorligini hisoblash.
Q_yil= 305 Q_sm=305*1233.6=376 248 t/yil.
Angren ko‘mir konida qazib olish ishlarin kombayinda olib borildi bunga ko‘ra kombayin yilik ish unumdorligi 376 248 t tashkil etadi.