Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

4. Ялпи таклифнинг классик кесимида AD эгри чизиғининг юқорига силжиши (ялпи талабнинг ошиши олиб келади:
а)баҳолар даражаси ва реал ЯММнинг пасайишига;
б)баҳолар даражаси ва реал ЯММнинг секин ўсишига;
в) реал ЯИМ ўзгармаган ҳолда баҳолар даражасининг ўсишига;
г)баҳолар даражаси ўзгармаган ҳолда реал ЯИМ ҳажмининг ўсишига;


5. Агар пул таклифи 3200 млрд сўмга, депозитларни мажбурий заҳиралаш нормаси 0,1 га, депонентлаш коэффициенти эса 0,2 га тенг бўлса, пул базаси (МВ) миқдорини аниқланг.
а)3200млрд сўм; б)800 млрд сўм;
в)650млрд сўм; г)960 млрд сўм.


Тузувчилар: катта ўқит: Н.М.Джалилова
асс: Ш.А.Юлдошева
“ТАСДИҚЛАЙМАН”
“Инновацион иқтисодиёт” кафедраси мудири
________________ и.ф.д.,проф.С.Н.Хамраева

“Микроиқтисодиёт. Макроиқтисодиёт” фанидан якуний назорат вариантлари

Вариант –9

1. Солиқ мультипликатори. Таянч иборалар: Солиқлар камайтирилиши ёки кўпайтирилишининг даромадлар даражасига мултипликатив таъсири механизми, оддий солиқ мультипликатори, очиқ иқтисодиёт учун солиқ мультипликатори. Мувозанатли даромадлар даражасига солиқларни камайтиниш ҳам мультипликатив таъсир кўрсатади. Солиқлар миқдорини ΔT га камайтирсак, тасарруфдаги даромад даражаси ΔТ га ошади. Истеъмол харажатлари мос тарзда ΔTх b (бу ерда b-истеъмолга чегаравий мойиллик) миқдорга ошади ва у режалаштирилган харажатлар эгри чизиғини юқорига силжитади, миллий ишлаб чиқариш ҳажмини эса ΔУ га оширади.
Солиқ мультипликация самараси давлат харажатлари сингари солиқларнинг бир марта ўзгариши оқибатида истеъмолнинг бир неча бор ўзгаришига боқлиқ. Демак, солиқ мультипликаторини қуйидагича тасвирлаш мумкин:


ΔY - b
----------- = -------
ΔT 1- b
Агар давлат бюжетига барча солиқ тушумлари жорий даромад–Y динамикасига боғлиқ деб ҳисобласак солиқ функцияси Т = tY – кўринишни олади. Бу ҳолатда истеъмол функцияси қуйидаги кўринишга эга бўлади:
С=a+b(Y-tY)= a+b(1-t) Y,
Солиқ мультипликатори эса қуйидаги кўринишни олади:
-b
m_t = -----------
1-b(1-t)
Бу ерда: m_t – ёпиқ иқтисодиёт учун солиқ мультипликатори.
Тўлиқ солиқ функцияси T=Ta+tY кўринишга эга.
T_a – автоном солиқлар (масалан, мулкка, ерга солиқлар).
2.Ялпи талаб ва унга таъсир этувчи омиллар. Таянч иборалар: Ялпи талаб. АД эгри чизиғи. Пул миқдори назариясини тенгламаси. Баҳо ва баҳодан бошқа омиллар. Баҳолар даражаси ва ва ялпи талаб ўртасидаги тескари боғлиқликни , шунингдек қуйидаги баҳо омиллари билан изоҳланади:
1. Фоиз ставкаси самараси;
2. Бойлик самараси ёки реал касса қолдиқлари самараси;
3. Импорт харидлар самараси.
Ялпи талабнинг баҳога боғлиқ бўлмаган омилларига қуйидагиларни киритамиз:
1. Истеъмол харажатларидаги ўзгаришлар:
2. Инвестиция харажатларидаги ўзгаришлар:
3. Давлат харажатларининг ўзгариши
4. Соф экспорт ҳажмидаги ўзгаришлар.