Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet160/289
Sana18.11.2023
Hajmi5.01 Kb.
#1784674
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   289
Bog'liq
iqtisodiyot nazariyasi (1)41

Masala va mashqlar 
1. Fond birjasida o‘ynovchi «Ayiq» mijoz bilan unga olti oydan 
so‘ng 5 ming so‘mlik kurs bo‘yicha 200 dona aksiyani sotish uchun bi-
tim tuzdi. Oradan olti oy o‘tgach aksiya kursi 4 ming so‘mga tushdi. 
«Ayiq» yutadimi yoki yutqazadimi, uning yutug‘i yoki zararini hi-
soblang. 
Birjada «ayiqlar» kim-u, «buqalar» kim? Broker, dilerchi? 
2. Fond birjasida o‘ynovchi «Buqa» 500 dona aksiyani 7 ming 
so‘mdan sotib oldi. Ma’lum muddat o‘tgach aksiya kursi 10 ming 
so‘mga ko‘tarildi. U yutdimi yoki yutqazdimi? Yutuq yoki zararning 
miqdori qancha? 
Nima sababdan fond birjasida ma’lum darajada chayqovchilik 
uchun yo‘l beriladi? 
3. «Talaba» aksionerlik jamiyati»ning nizom kapitali nominal 
bahosi 1000 so‘mdan 100000 aksiyadan iborat. Jamiyat 90000 aksiya 
chiqardi va shu vaqtga qadar 5000 dona aksiyani qaytarib sotib oldi. 


226 
a) aksionerlik jamiyatining qancha aksiyasi muomalada yuribdi? 
b) agar aksiyalarni 2 barobar qimmatiga sotish mumkin bo‘lsa, 
jamiyat maksimal darajada qancha mablag‘ to‘plashi mumkin? 
Obligatsiya bilan aksiyaning farqi nimada? Izohlang? 
4. Mamlakatda rejalashtirilayotgan iste’mol sarflari (mlrd. so‘m 
hisobida) S = 110 + 0,75Di ga teng. Davlat sarflari 500. Rejalashtirilgan 
investitsiya sarflari 360, soliqlar 260 ga teng. Eksport va import farqi 
nolga teng desak, Di = YaMM - T bo‘lsa, a) muvozanatli YaMM; b) 
davlat sarflari multiplikatori; d) soliqlarni 1 mlrd. so‘mga o‘sishi YaMM 
hajmiga qanday ta’sir ko‘rsatadi, hisoblang. Soliq multiplikatori nima? 
Izohlang. 
5. Quyidagi jadvalda turli foiz stavkalarida investitsiyaga talab 
hajmi berilgan. Iste’molga me’yoriy moyillik 0,75. 
Foiz stavkasi 
Rejalashtirilgan sof investitsiyalar, 
mlrd. so‘m 
24 
180 
22 
200 
20 
220 
18 
250 
16 
270 
a) agar davlatning tovar (xizmat)larni sotib olish hajmi 15 mlrd. 
so‘mga o‘ssa, sof milliy mahsulotning real muvozanatli hajmi qanday 
o‘zgaradi? 
b) agar ana shu davlat sarflarini 15 mlrd. so‘mga o‘sishi, soliqlarni 
ham 15 mlrd. so‘mga o‘sishi bilan yuz bersa, real sof milliy mahsulot va 
daromadning real hajmi qanday o‘zgaradi, hisoblang. 
Davlatning fiskal siyosati YaMM, SMM, milliy daromadga qanday 
ta’sir ko‘rsatishini izohlang. 
6. Mamlakatda qattiq inqiroz yuz berayapti. Agar iste’molga 
me’yoriy moyillik 0,8 ga teng bo‘lsa, yalpi talab egri chizig‘i 25 mlrd. 
so‘m hajmida o‘ngga siljishi uchun, ya’ni G hajmini 25 mlrd. so‘mga 
ko‘paytirish uchun davlat sarflarini qanchaga ko‘tarish kerak?
Shu miqdorda yalpi talab o‘sishi uchun soliqlarni qanchaga 
pasaytirish kerak. Farqi nimada? 


227 
7. Oltinchisi ortiqcha. 
Quyidagilarni diqqat bilan o‘qing. Ulardan qaysi biri ortiqcha va 
nima sababdan ko‘rsating.
Tushunchalar: Iqtisodiyotning nochorligi sharoitida daromad-
larning kamayishi, milliy daromad o‘sish sur’atining pasayib ketishi
soliqlarning kamayishi, moliyalashtirishdan kreditlashga o‘tish, budjet 
xarajatlarining ko‘payishi, beqaror moliyaviy siyosat yuritish.

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   289




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling