Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Rivojlanganlik darajasi bo‘yicha: 
a) kam rivojlangan mamlakatlar; 
b) rivojlanishi o‘rta bo‘lgan mamlakatlar; 
d) yuqori darajada rivojlangan mamlakatlar.
Sanoatning taraqqiyoti darajasiga ko‘ra: 

Industrial mamlakatlar; 

Industrial-agrar mamlakatlar;

Agrar-industrial mamlakatlar; 

Agrar mamlakatlar; 
Hozirgi davrda jahon iqtisodiy rivojlanishining xususiyatlari 
 Turli mamlakatlar va xo‘jalik regionlari o‘rtasidagi 
o‘zaro bog‘liqlikning ortib borishi. 
 Dunyo turli mamlakatlarining iqtisodiy taraqqiyot 
darajasi bo‘yicha bir-biriga yaqinlashib borish 
tendensiyasining kuchayishi.

 Rivojlanayotgan va o‘rta darajada rivojlangan dunyo 
mamlakatlarida sanoat ishlab chiqarishi va xizmat 
ko‘rsatish sohalarining tez rivojlanib borishi. 
 Milliy xo‘jaliklarda ishlab chiqarish baynalmi-
lallashuvining kuchayishi. 
Milliy xo‘jaliklarning baynalmilallashuvi ularning jahon xo‘jaligi 
aloqalarida qatnashuvi darajasini ifodalaydi. 
 Mamlakatning jahon savdosidagi ulushi; 
 Mamlakat yalpi ichki mahsulotida eksport ulushi (eksport 
kvotasi) 
 eksport va import hajmi, shu jumladan kapital eksporti va 
importi
Baynalmilallashuv darajasi ko‘rsatkichlari 

---

300 
2-§. Xalqaro mehnat taqsimoti. Xalqaro iqtisodiy
integratsiya va uning shakllari 
 
Xalqaro mehnat 
taqsimoti 
Bu mehnatning jahon davlatlari o‘rtasida
taqsimlanishi, ya’ni alohida mamlakatlarning 
tovar va xizmatlarning muayyan turlarini 
ishlab chiqarishga ixtisoslashuvidir. 
Xalqaro mehnat taqsimoti (va uning rivojlanishi) ni taqozo qiluvchi 
omillar 
1. Mamlakatlarning tabiiy-geografik sharoiti:

tabiiy-iqlim sharoiti; 

tabiiy resurslarning miqdori va tarkibi. 

. 
2. Mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanish darajasi,
tuzilishi va ko‘lami. 
3. Mamlakat aholisi ixtisoslashgan an’anaviy ishlab
chiqarish turi. 
5. Ichki bozorning hajmi. 
4. Mehnat resurslarining miqdori va sifati.
Xalqaro 
iqtisodiy 
integratsiya 
Bu dunyo mamlakatlari o‘rtasida o‘zaro bog‘liq-
liklarni kuchayishi va mehnat taqsimoti asosida 
milliy xo‘jaliklar o‘rtasidagi iqtisodiy aloqalar-
ning birlashib borishi, jarayonidir.