Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
Iqtisodiyotda soliq yuki 
9.4-jadval 
Yillar 
2008 
2009 
2010 2011 2012 
1, Davlat budjeti soliq yuki 
(YaIMga nisbatan %da) 
22,0 
22,5 
22,1 
20,9 
21,6 
2.Davlatning maqsadli 
jamg’armalari soliq yuki 
10,2
11,3
9,4
9,2 
10,8
Iqtisodiyotga umumiy soliq 
yuki 
32,2 
33,8
31,5 30,1 
32,4
 
5-§. Sug‘urta va uning moliya tizimida tutgan o‘rni 
Sug‘urta iqtisodiy kategoriya sifatida mol-mulk, kapital, 
mehnat va hayotni kutilmagan hodisalardan kafolatlash maqsadida 
sug‘urtalovchi (sug‘urta kompaniyasi) va sug‘urta qildiruvchi 
o‘rtasida ma’lum to‘lovlar – ya’ni sug‘urta badallari evaziga maxsus 
pul fondlarini tashkil etish jarayonini ifodalaydi.
Х 
Budjet 
daromadi 
maksimum 
optimal 
Soliq 
stavkasi 

---

208 
Sug‘urta munosabatlari kutilmagan tarzda ro‘y beradigan turli 
yo‘qotishlarning o‘rnini qoplash maqsadida pul fondlarini tashkil 
etish, taqsimlash va ishlatish yuzasidan kelib chiqadigan iqtisodiy 
munosabatlardir. 
 
sug‘urta faqat moddiy hamda boshqa zararlarni 
qoplash uchun zarur bo‘lgan daromadlarni taqsimlash va 
jamg‘arish bilan bog‘liq munosabatlardan iborat bo‘ladi;
 sug‘urtalash moliyaviy (pul) resurslarning qayta 
taqsimlanishini taqozo qilib qo‘yadi; 
 sug‘urtalash sug‘urta fondlarini faqat uning ish-
tirokchilari o‘rtasida taqsimlash va ishlatilishini anglatadi; 
 sug‘urta keltirilgan zararni qoplash uchun zarur 
mablag‘larni hududiy birliklar, sug‘urtalashning alohida 
toifalari va ma’lum davr oralig‘ida qayta taqsimlanishini 
ko‘zda tutadi; 
 sug‘urta fondiga jalb qilingan to‘lovlar belgilangan 
vaqt davomida qaytarilishi zarur.