Ri-51 4-guruh

Конкурен
т C
Loyihalar ma‘lum ilmiy tadqiqot, ilmiy izlanishlar va marketing tadqiqotlari natijasida tuziladi va ilmiy jihatdan
asoslanadi. Izlanishlar natijasi sifatida aniq loyihaning kotsepsiyasi yaratiladi. G'oya esa real va aniq davr bilan
chegaralanadi. Loyihani amalga oshirishda yo'lboshchining roli benihoya kattadir. SHu bilan birga loyihaning
muhiti qulay va rag'batlashtirish mexanizmi samarali bo'lishi kerak. Loyiha yo'lboshchisi o'z atrofiga
professional mutaxassislardan iborat komandani to'play olsagina, har tomonlama asoslangan loyihani
yaratishni ta‘minlashi mumkin.
Korxonaning investitsiya loyihasini korxona rahbari va uning yetuk mutaxassislari ishlab chiqishadi. Agar
korxona mutaxassislarining bilimi va tajribasi yetarli bo'lmasa, professional maslahatchilar xizmatidan
foydalaniladi. Agar yirik loyihalar ko'p komponentlarga ega bo'lsa, bunday loyihalarni tayyorlashga xalqaro
tajribaga ega bo'lgan ekspertlar va mahalliy mutaxasislar jalb etiladi. Ularning bilim va tajribalari tayyorlangan
loyihalarning real va ilmiy asosliligini ta‘minlaydi. Loyihalarning real bo'lishi uchun, shuningdek, ularni
tayyorlash jarayonida ekspertlarning xulosasini olish maqsadga muvofikdir. Ba‘zi hollarda loyihalarni tayyorlash
jarayonida ularning samaradorligi pastligi va amaliyotga tatbiq etish qiyinligi ekspertlar tamonidan isbotlanadi. 

---

Investitsiya loyihalari xujjatlarini
tayyorlash bosqichlari.
investitsiya oldi bosqichi;
investitsiya bosqichi;
yangidan vujudga kelgan
ob‘ektlarni ekspluatatsiya
qilishbosqichi.

---

«Investitsiya loyihalari tahlili fanining asosiy nazifasi birinchi bosqich
to'g'risida fikr yuritishdir. BMTning YUNIDO nomli bo'limi tomonidan
chiqarilgan byulletenda investitsiya oldi bosqichini to'rtta yo'nalishga
bo'lib o'rganish tavsiya etiladi. Bular:
1
investitsiya konsepsiyalarini
tanlash
yakuniy loyihani vujudga keltirish va uning texnik-iqtisodiy 
hamda moliyaviy jihatdan ma‘qulligini baholash;
dastlabki (birlamchi) loyihalarni
vujudga keltirish;
2
loyihaning yakuniy muhokamasi
va u bo'yicha ma‘lum qarorga kelish.
3
4

---

Loyiha tahlili tuzilmasi.
Loyiha tahlilida daromadlar va xarajatlar quyidagi nuqtai nazardan turib baholanadi . 
Texnik tahlil: loyiha texnik
jihatdan asoslanganmi?
texnik tahlil bu tahlil
yo'nalishini bashorat qilish
metodologiyasidir. Asisan
bozordagi narx va hajmni
o'rganish texnik tahlilning
asosi hisoblanadi . 
Tijorat tahlili: loyiha
mahsulotiga bozorda
talabbormi?
Tijorat tahlili bu biznesni
o'rganish, mavjud va
potentsial muammolar va
rivojlanish imkoniyatlarini
topish uchun zarur bo'lgan
texnika va texnikalardan
foydalanish. 
Moliya: moliyaviy jihatdan
loyiha yaroqlimi?
Moliyaviy tahlil bu
moliyaviy natijalar va
tashkilotning moliyaviy
holatini o'rganish bilan
bog'liq iqtisodiy tahlil

---

Loyiha tahlili tuzilmasi.
Iqtisod: Loyihada
tavakkalchilik darajasi 
Iqtisodiy tahlil - muayyan
iqtisodiy hodisalar, jarayonlar,
harakatlar, natijalarni
o'rganish va ilmiy tadqiq
qilishning o'zaro bog'liq usuli 
Ekologiya: loyiha atrof-
muhitga qanday ta‘sir
ko'rsatadi?
Atrof-muhit tahlili - atrof-muhitni
o'rganish uchun analitik kimyo va
boshqa usullardan foydalanish.
Buning maqsadi odatda
atmosfera, daryolar va boshqa
o'ziga xos sharoitlarda
ifloslantiruvchi moddalar
darajasini kuzatish va
o'rganishdir.
Loyiha tahlilining har bir bo'limi o'z uslubiga ega hamda ko'rilayotgan xarajat, daromad yoki boshqa omillar xarakteriga ko'ra miqdor yoki sifat
ko'rsatkichlari to'g'risidagi foydalaniladigan axborot hajmi o'zgarib turadi. Hatto tahlilning miqdoriy jihatlariga tegishli bo'lgan moliyaviy loyihalar ham
prognozlashga xos bo'lgan noaniqlik omillaridan kelib chiquvchi sifat elementlariga ega. Ya‘ni loyiha tahlili loyihaning kelajak holatlar to'g'risidagi
fikrlarning o'zgarishiga ta‘sirchanligini hisobga ola bilishi kerak.

---

Loyiha xavfini aniqlash
Xatarlarni miqdoriy baholash muayyan chora-tadbirlarni joriy etishni nazarda tutadi, ularga ko'ra xavflar aniqroq
tasniflanadi, ularning ta'siri baholanadi va xavf hodisalarining yuzaga kelishini minimallashtirish va oldini olish usullari
tanlanadi.
Risk hodisasini aniqlashning eng ko'p ishlatiladigan parametrlari:
Xavfli hodisaning yuzaga kelish ehtimoli - bu
xavf hodisasining yuzaga kelish ehtimolini
ko'rsatadigan parametr. Ushbu parametr 0
dan 10 gacha va 0 dan 100 gacha bo'lgan
nuqtalarda tasvirlanishi mumkin. Bu parametr
foiz sifatida ham o'lchanadi.
Xavf hodisasining ta'siri - bu loyihaga
xavf ta'siri darajasini tavsiflovchi
parametr. Xavfning ta'siri xuddi shu
tarzda 0 dan 10 gacha yoki 0 dan
100 gacha bo'lgan nuqtalarda
tavsiflanishi mumkin.
Ushbu ikki parametrga asoslanib, ehtimollikni ta'sirga ko'paytirish orqali xavfning ahamiyatini hisoblashingiz mumkin.
Ushbu mahsulotning qiymati qanchalik yuqori bo'lsa, xavfning ahamiyati va uning ustuvorligi shunchalik yuqori bo'ladi.

---

Ushbu parametrlarga qo'shimcha ravishda, quyidagi
parametrlar yordamida xavflarni tavsiflash mumkin:
Vaqt o'zgarishi - bu xavf hodisasi
yuzaga kelganda loyiha vazifalari
biroz o'zgarishini ko'rsatadigan
parametr.
Xarajatlarning o'zgarishi - bu
xavf hodisalari yuzaga kelganda
loyihaning xarajatlarini
tavsiflovchi parametr.
Ushbu parametrlardan foydalanib, loyiha jamoasi loyiha vazifalari uchun vaqt va pulni zaxiralashni
rejalashtirishi mumkin.

---

E'tibotingiz uchun rahmat