Rivojlanish tarixi


Download 367.12 Kb.
bet1/3
Sana05.05.2023
Hajmi367.12 Kb.
#1427388
  1   2   3
Bog'liq
Bo\'yrachilik san\'ati


MAVZU: BO‘YRACHILIK


REJA:



  1. BO‘YRACHILIK RIVOJLANISH TARIXI

  2. BO’YRACHILIKNI ESKI YO'LLARI VA YANGI TEXNOLOGIYALAR GO'ZAL NARSALARNI YARATISH

  3. KO'P FUNKTSIYALI MAHSULOTLAR



  1. BO‘YRACHILIK RIVOJLANISH TARIXI

Bo‘yrachilik – bo‘yra to‘qish kasbi, tojikcha bo‘yrobofi Markaziy Osiyoda qadimdan rivojlanib kelayotgan xalq amaliy san’ati turidir. Bo‘yra bu yaxshi pishigan qamishni pachoqlab, po‘stini tozalab to‘qilgan buyum. Uni gilam, namat (kigiz), polos tagidan solishgan. Bo‘yra to‘qiydigan mutaxassislar bo‘yrachilar deb atalgan. Bo‘yra gilam, namat (kigiz), poloslarni tuproq va zaxdan saqlagan, undan to‘y marosimlarida, mevalarni qishga saqlashda, quritishda foydalanilgan. U qop o‘rnida ham ishlatilgan, derazalarni qorong‘ilatishda parda sifatida, musulmonlar odatiga ko‘ra dafn marosimida ham bo‘yradan foydalanilgan.
Qadimda qurilishda bo‘yura juda ko‘p ishlatilgan. Imorat tomini yopishda (lomboz bosishda) ham ishlatilgan. Buxoroda X asrda qamishdan juda keng foydalanilgan. Qadimda bo‘yrachi mahallalar (tojikcha bo‘yrabofon deb yuritilgan) bo‘lgan. Bunday mahallalardagi har bir oila bo‘yra to‘qish bilan shug‘ullangan va bo‘yralarni bozorlarda maxsus rastalarda sotganlar. Bo‘yralarni turli xil nomlar bilan atashgan. Qurilishda uy tomini yopishda «bordon» ishlatiladi.
O‘zbek xalqi o‘zining qadimiy va boy madaniyati bilan jahonga mashhurdir. O‘zbekistonning qadimiy yodgorliklari va tuproq osti qismi ulkan tarixiy muzeydir. Samarqand, Buxoro, Hiva, Toshkent, Termiz va boshqa shaharlardagi har bir arxitektura yodgorligi bir buyuk asar, nodir qo‘lyozmalar, xalq amaliy san’ati namunalari bir vaqtlar o‘zbek xalqining madaniyati naqadar yuksak bo‘lganligidan dalolat beradi. Chunonchi ota-bobolarimiz qurgan binolar, me’morchilik bezaklarini ularning rang-barangligi, gieometrik va o‘simliksimon naqshlar ularning kompozitsion tasviri zavq olishga, tarbiyalanishga, ular orqali o‘z orzu umidlarini, muhabbatlarini xalqqa izhor etishga chorlaydi. Asrlar davomida orttirilgan madaniy boyligimiz, xalq amaliy san’atining ayrim turlari, ularning o‘ziga xos tomonlar, xaqiqiy o‘zbekcha nomlari, ishlash texnologiyalari va ularni yaratgan ustalarning nomlari asta-sekin unitilib ketish arafasida. Shuning uchun xalqimizning asrlar bo‘yi qilgan ijodiy mehnati natijasida yaratilgan tarixiy yodgorliklar va boshqa amaliy san’at ko‘z qorachig‘idek saqlash, qadrlash va ulardan foydalanish xozirgi davrimizning eng muhim vazifalaridan biridir.
BO’YRA — pishgan qamish po’stini tozalab to’qiladigan solinchiq (to’shama). Uy-joylarda namat (kigiz), gilam, palos tagidan to’shaladi. Bo’yrani bo’yrachilar to’qiydi. Bo’yra paloslarni tuproq va zaxdan saqlagan; imorat tomini yopishda vassa ustidan qo’yilgan, to’yhashamlarda, turli marosimlarda foydalanilgan, mevalarni yoyib quritishda, quritilgan mevalarni qishda saqlashda Bo’yrani choklab, qop o’rnida ishlatganlar. Hozir ham to’qiladi.
Yaqinda yana o'z qo'llari bilan qilingan narsalarni taqdir qilinadi boshlaydi. Lekin, chunki, bir kishi uning butun joning qo'yish yaratish xosligini ko'rsatuvchi jarayonida, hech narsa g'alati bor. Shuning uchun, siz masala katta mas'uliyat bilan yaqinlashib bormoqda, ayniqsa, agar, san'at ishlari yaratishingiz mumkin.
k o'nikma va qobiliyatlarini barcha yaratish uchun ishlatiladigan, va qo'llaniladi ayrim kuch va butun xomxayoling amaliy Hack, bir sevgan bir kishi uchun ajoyib sovg'a bo'lishi mumkin. Biroq, siz o'zingiz uchun vaqt sarflash va nimadir asl, albatta, mumkin. Bundan tashqari, o'z qo'llari bilan yaratilgan narsa, sizga har doim rozi bo'ladigan va ko'p ustalari yordamisiz, g'urur manbai, siz asaringizning yaratishga qodir bo'lgan dalil bo'lib xizmat qiladi.
Issiq mavsumda original hunarmandchilik turli ishlab chiqarish boshlash uchun eng munosib vaqt hisoblanadi. Va materiallar sifatida siz kabi hech narsa foydalanishingiz mumkin. Misol uchun, tez-tez bo'yra savat to'qish haqida savol so'radi. qo'l kabi hunarmandchilik bilan amalga qiyin emas. Lekin chiroyli narsalarni yaratish jarayonida yuzaga tuyg'ular, u erda juda ko'p bo'ladi. Va natija to'quv jarayon uzoq va og'ir edi, ayniqsa, agar, hech kimni xursand bo'ladi.
mashhur maqol bor. Bu o'qiydi: "Lozin, to'quv savatchasi oling" Va bu haqiqat, bo'yra savat to'qish uchun qanday, qancha muxlislar tikuvchilik manfaatdormiz. Bunday hunarmandchilik yaratish uchun optimal material sifatida ustalari aniq maksimal moslashuvchan bilan ifodalanadi o'sha filiallari, tavsiya.

  1. Download 367.12 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling