Bolalar o'sib ulg'aygan sayin o'zlarining qadr-qimmatini his qilishi tengdoshlarning xatti-harakatlari va fikrlariga bog'liq. Dastlabki yillarda ota-onalar va boshqa oila a'zolari bolalarning o'zlik tuyg'usini shakllantirishda asosiy rol o'ynaydi. Ota-onalar yaxshi xulq-atvor va yuqori ilmiy yutuqlarni tez-tez ma'qullashsa-da, tengdoshlar jismoniy jozibadorlikni, ko'ngilxushlik bilan o'ynashni afzal ko'rishadi. Biroq tengdoshlar hech qachon ota-onalarning ta'sirini o'zgartirmaydi. O'smirlik yoshidan boshlab, yoshlarning o'z-o'zini anglashi ota-onalar bilan o'zaro munosabatlarga kuchli ta'sir ko'rsatishda davom etadi. - Bolalar o'sib ulg'aygan sayin o'zlarining qadr-qimmatini his qilishi tengdoshlarning xatti-harakatlari va fikrlariga bog'liq. Dastlabki yillarda ota-onalar va boshqa oila a'zolari bolalarning o'zlik tuyg'usini shakllantirishda asosiy rol o'ynaydi. Ota-onalar yaxshi xulq-atvor va yuqori ilmiy yutuqlarni tez-tez ma'qullashsa-da, tengdoshlar jismoniy jozibadorlikni, ko'ngilxushlik bilan o'ynashni afzal ko'rishadi. Biroq tengdoshlar hech qachon ota-onalarning ta'sirini o'zgartirmaydi. O'smirlik yoshidan boshlab, yoshlarning o'z-o'zini anglashi ota-onalar bilan o'zaro munosabatlarga kuchli ta'sir ko'rsatishda davom etadi.
Bolalar tobora ko'proq o'zlarining aql-idroklarini aks ettiradigan yo'l tutishadi. - Bolalar tobora ko'proq o'zlarining aql-idroklarini aks ettiradigan yo'l tutishadi.
- O'zlarini "yaxshi bolalar" deb biladiganlar darsga ko'proq e'tibor berishadi, samarali ta'lim strategiyalaridan foydalanadilar va qiyin vazifalarni hal qilishadi, o'zlarini "bilimsiz bolalar" deb hisoblaganlar esa darslarda o'zini nomaqbul tutishga va darsdan qochishga moyildirlar.
- O'zlarini do'stona va yoqimtoy deb biladigan bolalar, sinfdoshlari bilan do'stlashishga intilishadi va ehtimol talabalar kengashiga nomzod bo'lishadi, aksincha, tengdoshlarimga yoqmayman deb hisoblaganlar tengdoshlariga nisbatan tajovuzkor munosabatda bo'lishlari mumkin.
- o'z qobiliyatini muntazam ravishda kamsitadigan bolalar kognitiv, ijtimoiy va jismoniy o'sish uchun zarur bo'lgan ko'plab qiyinchiliklardan qochishadi. O'zlarini va qobiliyatlarini doimiy ravishda salbiy nuqtai nazardan ko'rib chiqadigan bolalar depressiya va boshqa ruhiy kasalliklarning rivojlanishiga moyil bo`ladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |