Robototexnikanıń wazıypaları hám rawajlanıw tariyxı

Tiykarǵı atamalar hám tariypler.
Manipulyator (M) - insan qolınıń jumıs funkciyaların orınlaw ushın mólsherlengen apparat. Basqarıw usılı M biotexnikalıq (qolda ), ınteraktiv (aralas ) hám avtomatikalıq bolıwı múmkin.
Robot túsinigi keń túrdegi túrli sistemalar hám apparatlar menen baylanıslı. Robottıń hár qıylı avtomatikalıq sistemalar hám apparatlardan tiykarǵı ayırmashılıǵı, ol adam háreketlerine uqsas háreketler ete alatuǵın organnıń yaǵnıy mexanikalıq qol (manipulyatorlar) dıń bar ekenligi hám ol járdeminde robot sırtqı ortalıqqa tásir etiw múmkinshiligi bar ekenligi bolıp tabıladı. Robot adam ornına hár qıylı manipulyacıyalardı orınlay alatuǵın mashina bul- avtomat bolıp tabıladı. (1.1 - keste).

Robotlardıń funksionallıq múmkinshilikleri. Funkciyalar adamnıń funkcionallıq organları Robotdaǵı analog pikirlew oraylıq nerv sisteması, Basqarıw sisteması, Sırtqı ortalıq menen baylanıs, Seziw organları, Seziw elemantleri (datchiklar hám sensorlar ) Jumıs hám háreket Qol, ayaq hám h.t.b. Manipulyatorlar hám háreketleniw apparatı, Energiya dárekleri Robotlar manipulyatorlar dep atalatuǵın mashinlar klasına kiredi.
Manipulyatorlar - kóp zvenolardan ibarat mexanizm bolıp, adam qolı háreketlerin imitatsiya etiwge mólsherlengen apparat bolıp tabıladı, ol aralıqtan operator yamasa programmalı basqarıw sisteması tárepinen basqarıladı.
Tiykarǵı túsinikler hám tariypler. Sanaat robotı (SR) - islep shıǵarıw processinde háreket hám basqarıw funkciyaların orınlaw ushın mólsherlengen bir neshe háreketleniw dárejesine iye bolǵan manipulyator kórinisindegi atqarıw apparatınan hám qayta programmalanıwshı programmalıq basqarıw apparatınan ibarat statcionar (qozǵalmaytuǵın) yamasa kóshpeli avtomatikalıq mashina.
Texnikalıq ádebiyatlarda bunnan da qısqalaw tariyplewler ushraydı: Sanoat robotı (SR) - sanaatda isletiwge mólsherlengen qayta programmalanıwshı avtomatikalıq manipulyator.
Robototexnikalıq sistema dep, sonday texnikalıq sistemaǵa aytıladı, onda energiya, massa hám informaciyalar menen baylanıslı ózgertiwler hám baylanıslar sanaat robotlarınan paydalanılǵan halda ómelge asırıladı. Sanaat robotları tárepinen ornın basa alatuǵın funkciyaları hám olar atqara alatuǵın operaciyalarına qaray robotlastırılǵan texnologiyalıq kompleks hám robotlastırılǵan islep shıǵarıw kompleksleri sanaat robotlarınan ózgeshelenedi. Bir sanaat robotı óz-ara háreketde bolatuǵın bir yamasa bir neshe texnologiyalıq úskenelerden hám kompleks ishindegi jumıstıń tolıq avtomatikalıq ciklin hám basqa islep shıǵarıwshılardıń kiriw hám shıǵıw bólimleri menen baylanısın támiyinleytuǵın járdemshi úskeneler jıyındısınan ibarat islep shıǵarıw qurallarınıń avtonom háreket etiwshi kompleksine robotlastırılǵan texnologiyalıq kompleks dep ataladı.
Jıynaw, kepserlew boyaw sıyaqlı texnologiyalıq processlerge tiyisli tiykarǵı operatsiyalardı orınlawshı bir sanaat robotınan hám kompleks ishindegi texnologiyalıq processlerdiń avtomatlastırılgan ciklin tolıq támiyinleytuǵın járdemshi úskeneler jıyındısınan ibarat avtonom háreket etiwshi óndiristiń texnologiyalıq quralları kompleksine robotlastırılǵan islep shıǵarıw kompleksi dep ataladı. Sanaat robotınıń orınlawshı apparatı - robottıń háreket funkciyaların orınlawshı apparat. Onıń quramına manipulyator (M) hám basqarıw apparatı (BK) kiredi. Sanaat robotı manipulyatorınıń jumısshı aǵzası (organı ) - robottıń sırtqı ortalıq penen tikkeley óz-ara baylanısın ámelge asırıwshı apparat bolıp, ádetde tásir etiw apparatı yamasa jumısshı ásbaptı ańlatadı. SR dıń basqarıw apparatı - berilgen programmaǵa qarap atqarıw apparatına basqarıwshı tásirlerdi jetkerip beriw hám úziw ushın mólsherlengen.