Rossiya va Ukraina qirim muamolari Rossiya-Ukraina urushi

Harbiy harakatlar deklaratsiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Davom etayotgan Rossiya-Ukraina urushida hech qanday rasmiy urush e'lon qilinmagan. Putin 2022-yilda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishini e'lon qilganida, u "maxsus harbiy operatsiya" boshlashni va rasmiy urush e'lon qilishdan voz kechishini da'vo qildi.^[32] Biroq, bu bayonot Ukraina hukumati^[33] tomonidan urush e'lon qilingan deb baholandi va ko'plab xalqaro axborot manbalarida shunday xabar berildi.^[34][35] Ukraina parlamenti Ukrainadagi harbiy harakatlariga nisbatan Rossiyani “terrorchi davlat” deb atasa-da,^[36] oʻz nomidan rasmiy urush eʼlon qilgani yoʻq.
Qrimning Rossiya anneksiyasi (2014)[tahrir | manbasini tahrirlash]
2014-yil fevral-mart oylarida Qrimning Rossiya tomonidan bosib olinishi paytida Ukraina Qurolli Kuchlari harbiy qismlarining blokadasi. Rossiya qo'shinlari Perevalnedagi Ukraina harbiy bazasini to'smoqda
2014-yil 20-fevralda Rossiya Qrimni anneksiya qilishni boshladi.^{[37][38][39][40]} 22 va 23 fevral kunlari rus qo'shinlari va maxsus kuchlari Novorossiysk orqali Qrimga harakatlana boshladilar.^[39] 27-fevral kuni rus qo'shinlari nishonsiz Qrim yarim oroliga yurish boshladi.^[41] Ular strategik pozitsiyalarni egallab, Rossiya bayrog'ini ko'tarib, Qrim parlamentini egallab olishdi. Xavfsizlik nazorati punktlari Qrim yarim orolini Ukrainaning qolgan qismidan ajratib qo‘ygan va hudud ichida harakatlanishni cheklagan^{[42][43][44][45]}.
Rossiyaning Ukraina atrofidagi harbiy kuchlari (2021-2022)[tahrir | manbasini tahrirlash]
2021-yilning martidan apreligacha Rossiya chegara yaqinida yirik harbiy qurilishni boshladi, soʻngra 2021-yilning oktyabridan 2022-yilning fevraligacha Rossiya va Belarusda ikkinchi marta toʻplash boshlandi.^[46] Butun vaqt davomida Rossiya hukumati Ukrainaga hujum qilish rejalari borligini bir necha bor rad etdi^[47][48].
2021-yil dekabr oyi boshida, Rossiya raddiyasidan so‘ng, AQSh Rossiyaning bosqinchilik rejalari haqidagi razvedka ma’lumotlarini, jumladan, chegara yaqinida rus qo‘shinlari va texnikasi aks etgan sun’iy yo‘ldosh fotosuratlarini e’lon qildi^[49] .Razvedka o'ldirilishi yoki zararsizlantirilishi kerak bo'lgan asosiy ob'ektlar va shaxslarning Rossiya ro'yxatini ma'lum qildi^[50] .AQSh bosqinchilik rejalarini aniq bashorat qilgan bir nechta hisobotlarni e'lon qildi^[50].