Руда конларини очиш ва тайёрлаш

Кўпгина руда ётқизиқлари тоғли худудларга жойлашган бўлади. Бундай конлар, одатда штолнялар ўтиш билан очилади. Аксарият шароитларда фойдали қазилма ётқизиғини бош штолнядан юқорида жойлашган қисмининг алоҳида қаватларини очиш учун қават штолнялари ўтилади, бош штолнядан пастки горизонтларни эса кўр ствол ўтиш билан очилади (3.4-расм).

• Кўпгина руда ётқизиқлари тоғли худудларга жойлашган бўлади. Бундай конлар, одатда штолнялар ўтиш билан очилади. Аксарият шароитларда фойдали қазилма ётқизиғини бош штолнядан юқорида жойлашган қисмининг алоҳида қаватларини очиш учун қават штолнялари ўтилади, бош штолнядан пастки горизонтларни эса кўр ствол ўтиш билан очилади (3.4-расм).
• Конларни штолнялар билан очилганда транспорт ва шахтадаги сувни чиқариб ташлаш ишлари осонлашади. Баъзан руда конларини руда танаси бўйлаб ёки унинг ётиш ёни жинсларидан ўтиладиган қия стволлар билан ҳам очилади.

Тайёрлаш схемасини, асосан руда ётқизиғи қалинлигига нисбатан танлаб олинади.

• Тайёрлаш схемасини, асосан руда ётқизиғи қалинлигига нисбатан танлаб олинади.
• Кичик қалинликдаги руда ётқизиғини қазишга тайёрлашда руда штреклари ва берк йўллик транспорт схемаси қўлланилади (3.5.а-расм). Ўртача қалинликдаги ва қалин ётқизиқларни қазишга тайёрлаш ишлари майдон, руда ва аралаш кон-тайёрлов лаҳимлари (штрек ва ортлар) ўтиш орқали бажарилади (3.5.б,в,г-расм).
• Ташиш горизонтини тайёрлангандан сўнг бевосита қазиш блокларини тайёрлашга киришилади. Блокни тайёрлаш ишларининг ҳажми ва тартиби қабул қилинган қазиш тизимига боғлиқ бўлиб, асосан кўйидаги жараёнлардан ташкил топади:
• блок кўтармаларини ўтиш; руда туширгичларни барпо қилиш;
• иккиламчи майдалаш горизонтлари штрекларини ўтиш;
• скреперни ўрнатиш лаҳимини ўтиш ва бошқалар.

3.5-расм. Ташиш горизонтини тайёрлаш схемаси:
а – берк ташиш йўллик руда штреки билан тайёрлаш; б – берк ташиш йуллик майдон штреки ва ортлар билан тайёрлаш; в – айланма ташиш йуллик аралаш (руда ва майдон) штреклар ва ортлар билан тайёрлаш; г – айланма ташиш йуллик майдон штреки ва ортлар билан тайёрлаш; 1 – бош квершлаг; 2 – шамоллатиш квершлаги; 3 – руда штреги; 4 – майдон штреги; 5 – ортлар.