Ruza. Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar faniga kirish

4. Amaliy dasturiy ta‘minot va uning tarkibi.  
Hisoblash texnikasini amaliyotga samarali tatbiq etishning shartlaridan biri amaliy 
dasturlarning ixtisoslashtirilgan paketlarini yaratishdir. ADPlarga kirishning osonligi va 
foydalanishning soddaligi kompyuterning ilmiy sohaga, iqtisodiyot, madaniyat, ta‘limning aniq 
vazifalarini yechishda kengroq tatbiq qilinmoqda.
Amaliy dasturli ta‘minot foydalanuvchining aniq bir muammoli masalasini yoki shunday 
masalalar sinfini yechish uchun mo‘ljallangan amaliy dasturlar paketini o‘zida qamrab oladi.
Aksariyat amaliy dasturlar paketi biror interaktiv muhit ko‘rinishiga ega bo‘lib, unda 
foydalanuvchi ma‘lumotlarni o‘zgartirishning aniq bir jarayonlarini bajarishda qulay va oddiy 
vositalarga ega bo‘ladi.
Shaxsiy kompyuterlar uchun mo‘ljallab chiqarilgan amaliy dasturlar paketlari uchun 
quyidagi tasniflarni aytib o‘tish mumkin:
- matn muharrirlari, matnli protsessorlar va noshirlik tizimlari; - grafik muharrirlar va tadbirkorlik 
grafika vositalari;
- katta o‘lchamli elektron jadvallar, jadval protsessorlari;
- telekommunikatsion tizimlarni boshqarish amaliy dasturlar paketlari;
- ma‘lumotlar bazasini boshqarish tizimi;
- ma‘lumotli qidirish tizimlari;
- sun‘iy intellekt tizimlari, shu jumladan ekspert tizimlari;
- avtomatlashtirilgan o‘qitish tizimlari;
- ma‘lumotlarni statistik qayta ishlash;
- matematik dasturlashtirish amaliy dasturlar paketlari;
- avtomatlashtirilgan loyihalashtirish tizimlari;

---

25 
- tarkibiga muammoga mo‘ljallangan paketlarning bir nechta turini oladigan integrallashgan 
amaliy dasturlar paketi;
Matnli, jadvalli va grafik axborotlarni avtomatlashtirilgan holda ishlab chiqishni amaliy dasturlar 
paketi ta‘minlaydi.
Amaliy dasturlar paketlarini uchta guruhga ajratish mumkin:
- operatsion sistemalar imkoniyatlarini kengaytiruvchi dasturlar; - umumiy belgilanishdagi 
paketlar;
- avtomatlashtirilgan axborot tizimlarida ishlashga mo‘ljallangan paketlar.