S d a d a y e V p a r a z I t o L o g I y a
Klonorxoz (Cionorchis) q o ‘z g ‘atuvchisi - Clonorchis sinensis
Download 6.91 Mb. Pdf ko'rish
|
Parazitologiya.Дадаев С
- Bu sahifa navigatsiya:
- M etagonim oz (Metagonimusi q o ‘z g ‘atuvchisi - Metagonimus vokogawai
Klonorxoz (Cionorchis) q o ‘z g ‘atuvchisi - Clonorchis sinensis ning uzunligi
10-20 m m atrofida bo'lib, tanasi yassilashgan, ikkita so 'rg 'ich i bor. Parazitning tuzilishi va rivojlanishi opistorxisnikiga o'xshash. Bu trernatodaning ham asosiy xo'jayinlari odam va yirtqich sutemizuvchilar hisoblanadi. Asosiy xo'jayinlarining jigarida, o 't pufagida va oshqozon osti bezida parazitlik qiladi. Parazitning tuxumi sariq-jigarrang bo'lib, suvga tushganidan keyin miratsidiy lichinkasi chiqadi. Lichinka oraliq xo'jayini - suv shilliqqurtlariga (Bithynia) kirib rivojianishini davcm ettiradi. Molluska tanasida miratsidiydan sporotsista, sporo- tsisradan rediy, rediydan serkariy kabi lichinkaiik 'oosqichlari 2 oy davomida rivoj lanadi. Serkariy molluska tanasidan suvga chiqib, karpsimonlar oilasiga kiruvchi baliqlar va qisqichbaqalar tanasiga o'tib, metatserkariy bosqichiga aylanadi. Odamlar va yirtqich sutemizuvchilar klonorxislar metatserkariylari bilan zarar langan baliqlar va qisqichbaqalami yeyishi natijasida parazitni o'zlariga yuqtiradi. Odamlarga metatserkariylar o'tgandan 4 oydan keyin parazit jinsiy voyaga yetib, tuxum qo 'y a boshlaydi. Klonorxis odamlar organizmida 25 yilgacha parazitlik qilib hayot kechirishi mumkin. Klonorxislar asosan Xitoy, Yaponiya, Janubiy Koreya va Koreya Xalq Demok- ratik Respublikasida keng tarqalgan bo'iib, odam lar o 'rtasid a klonorxoz kasalligi ni keltirib chiqaradi. M DH da klonorxislar A m ur daryosining suv havzalari atrofi- dagi aholi o'rtasida uchrab turadi. Klonorxislami aniqlash, davolash va oldini olish choralari opistorxislamikiga o'xshash. M etagonim oz (Metagonimus'i q o ‘z g ‘atuvchisi - Metagonimus vokogawai ham so'rg'ichlilar sinfiga kiradi. Uzunligi 1-2.5 mm atrofidagi mayda parazit. Me- tagonimus odam, mushuk, it, cho'chqa va boshqa yirtqich sutemizuvchilaming in gichka ichagida parazitlik qiladi. Bu parazit bilan kasallangan asosiy xo'jayinlari 59 axlatlari orqali tashqi muhitga tuxumlarini chiqaradi. M etagonimusning oraliq xo'jayinlari chuchuk suv shilliqqurtlari va qo'shim cha xo'jayinlari har xil turga kiruvchi baliqlar (zog'ora baliq, leshch, laqqa baliq, d o 'n g peshona, gulmoy baliq va bosh.) hisoblanadi. Metatserkariylar baliqlaming tangachalarida, suzgich qanot- larida, jabralarida va teri osti yog' qavati hujayralarida hamda muskullarida joy- lashadi. O dam va yirtqich sutemizuvchilar metatserkariylar bilan zararlangan baliqlami iste’mol qilishi natijasida parazitni o'zlariga yuqtiradi. M etagonimoz qo'zg'atu vch ilari bilan asosan Xitoy, Yaponiya, Janubiy Koreya, Koreya Xalq Demokratik Rcspublikasi va Filippin orollari atrofidagi aholi k o 'p ro q zararlanadi- lar. M D H da esa Amur daryosi suv havzalari atrofidagi odamlarda uchrab turadi. O dam lar asosan xom baliqlarni yeyishlari oqibatida kasallanadi. M etagonimoz qo'zg'atuvchisini aniqlash, bu parazit bilan kasallangan odamlar- ni davolash va profilaktik chora-tadbirlami olib borish opistorxoznikiga o'xshash. Kasallangan odamlar naftamon va kornbantirin kabi dorilar bilan davolanadi. Trematodalarning orasida odam va hayvonlarning xavfli parazitlaridan yana bir guruhi qon ikki so‘rg ‘ichlilari - shistosomalar (Schistosoma. Orientobilharzia Download 6.91 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling