taruvchi
juft tuyoqli sutemizuvchilar, asosan, qoramol, qo'y, echki va boshqalar)
katta va to'rqorinlarida parazitlik qiladi.
18-rasm . P aram listom a (P aran ip h istom u m ) r.ing rivojlanish sikii:
Л -p arazitn in g asosiy xo ‘jayinlari; B -p arazitn in g oraliq xo'jayin i - m olluska;
! -jin s iy y c tilg a n p a ra z it; 2 -tu x u m ; 3 -m ira ts id iv ; 4 -s p o ro ts is ta ; 5 -re d iy a ; 6 -s e rk a riy ; 7 -a d o -
le s k a riy .
Paramfistomalar biogelmintlar hisoblanadi. Rivojlanishi ikkita x o ‘jayinda o'tadi.
Ularning oraliq xo'jayinlari chuchuk suvlarda yashovchi molluskalar (Planorbis,
Gaiba, Physa urug'larining turlari) hisoblanadi. Asosiy xo'jayinlari
esa kavsh qay-
taruvchi sutemizuvchilar. Parazitning tuxumi asosiy xo'jayinitiing tezagi bilan
tashqariga (suvga) chiqib, 12-13 kundan keyin undan miratsidiy lichinkasi chiqadi.
Miratsidiy oraliq xo'jayini - chuchuk suvda yashovchi molluskalarning organizmi-
ga kirib, sporotsistaga, keyin rediyaga aylanadi. 1.5-3 oydan keyin
esa serkariylarga
aylanib, oraliq xo'jayinlardan tashqariga chiqadi. M a ’lum vaqtdan keyin serkariylar
dumini yo'qotib, sistaga o'ralib adoleskariylarga aylanadi. Asosiy xo'jayinlari suv
va o 't orqali adoleskariylami o'zlariga yuqtiradi. Adoleskariylar ichak b o ‘shlig‘i
orqali katta qoringa va to'rqoringa o'tib jinsiy voyaga yetadi. Adoleskariydan to
jinsiy voyaga yetgan parazitga aylanguncha 3-3,5 oy vaqt kerak bo'ladi.
O 'zbekistonda qoramol va qo'y-echkilarda paramfistomalardan: Paramphisto-
mum, Calicophoron, Gastrothylax va Liorchis kabi u ru g iarin in g
turlari parazitlik
qiladi. Paramfistomitlar keltirib chiqaradigan kasallik paramfistomoz deb ataladi.
Bu kasallik, ayniqsa, yosh mollarda ko'proq uchraydi. Kasallangan mollam i bitio-
nol va geksaxloretan kabi dorilar bilan davolanadi.
Bu kasallikning oldini olish uchun chorva mollami paramfistomitlar bilan zarar
langan
yaylovlarda boqmaslik, dalaga ishlatiladigan go'nglarni qayta ishlash, ora
liq xo'jayinlari uchun qulay bo'lgan ko'lm ak va keraksiz suv havzalarini quritish,
yaylovlarni almashtirib turish kabi chora-tadbirlami amalga oshirish lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: