S d a d a y e V p a r a z I t o L o g I y a
M O L L U S K A L A R (M O L LU SC A )
Download 6.91 Mb. Pdf ko'rish
|
Parazitologiya.Дадаев С
- Bu sahifa navigatsiya:
- B -tish sizn in g gloxid iv lichinkasi
M O L L U S K A L A R (M O L LU SC A ) tipiga 130 mingdan ortiq tur kirib, u 7 ta
sinfga bo'linadi. Molluskalar orasida ham ayrim turlari parazitlik qilib hayot kechiradi. Ular asosan ikki pallali (Bivalvia) va qorinoyoqlilar (Gastropoda) sinf- lari ichida uchraydi. Qorinoyoqlilar sinfining ayrim vakillari har xil parazit chuvalchanglarning, birinchi navbatda, sc'rg 'ich la r sinfi vakillarining oraliq xo'jayinlari hisoblanadi. Shuningdek, ular ayrim tur tasmasimcii chuvalchanglar vakillarining ham oraliq xo'jayinlari sifatida qatnashadi. Ikki pallali molluskalardan chuchuk suv marvariddorlari (Margaritifera) va tish- sizlarning (Anodonta) lichinkalari baliqlarda parazitlik qilib yashaydi (44-rasm). 3 4 4-rasm . A -tish siz (A n od on ta) n ing tash q i ko'rin ish i: 1-o id in g i q irra si, 2 -q o rin q irra si, 3 -o rq a q irra si, 4 -y e lk a q irra si, 5 - c h ig 'a n o q c h o 'q q is i, 6 - c h i g ‘a n o q n i q u ru v c h i tash q i p a y la r. B -tish sizn in g gloxid iv lichinkasi: 1 -lic h in k a c h i g 'a n o g ‘i, 2 - c h i g ‘a n o q n i y o p u v c h i m u s k u l, 3 - c h ig 'a n o q tis h c h a la ri, 4 -s e z g ir tu k c h a la r to 'p la m i, 5 -b is s u s b e z - Tishsizlar ayrim jinsli b o ‘lib, tashqi ko'rinishidan erkagi u rg ‘ochisidan farq qil- maydi. U rg'ochi tishsiz yetilgan tuxumlarini jabra yaproqchalari oralig'iga qo'yadi. Erkaklarinmg spcrmatozoidlari esa suvga chiqariladi va kirish sifonlari orqali urg'ochisining tanasiga kiradi. Tuxum jabra yaproqchalari orasida u ru g ‘lanib, bir necha kundan keyin undan gloxidiv deb ataluvchi lichinka chiqadi. Lichinkaning ikki pallali chig'anoqlari qirralari tishchali bo'ladi. Bunday iichinkalar erta bahorda ona organizmidan suvga chiqadi va biroz harakatlanib, keyin chig'anoqlarini tishchalari va yopishqoq bissus ipchalari yordamida turli baliqlaming jabrasiga va suzgich qanotlariga ilashib, parazit holda hayot kechira boshlaydi. Natijada zararlangan baliqlar tanasida shishlar paydo bo'ladi. Terisining ostida gloxidiylar bir-ikki oy davomida parazitlik qilib rivojlanadi va asta-sekin kichik tishsizga - baqachanoqqa aylanadi. Keyinchalik baliqning terisini yorib, suv tubiga c h o ‘kib mustaqil hayot kechiradi. Gloxidiylar, ayniqsa, baliqlaming jabra to ‘qimalarida parazitlik qilib, ulam ing nafas olishini qiyinlashtiradi va natijada ko'plab baliqlar nobud b o ia d i. Qorinoyoqli molluskalar ichida ham ayrim turlari ninaterililar tipi vakillarida parazitlik qiladi. Download 6.91 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling