S. N. Yuldashev, X. M. Ibragimova, B. X. Fayziev mehnatni tashkil etish va


Mehnatga haq to’lashda qo’llaniladigan qo’shimchalar


Download 0.67 Mb.
Pdf ko'rish
bet53/57
Sana25.10.2023
Hajmi0.67 Mb.
#1719779
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   57
Bog'liq
S. N. Yuldashev, X. M. Ibragimova, B. X. Fayziev mehnatni tashki

3.8 Mehnatga haq to’lashda qo’llaniladigan qo’shimchalar
O’zbekiston fuqarolarining mehnat munosabatlari mehnat qonunchiligida
asoslab berilgan bo’lib, u mehnat unumdorligini o’stirishga, ishlab chiqarishning
samaradorligini oshirishga, kishilarning turmush sharoitlarini yaxshilashga, mehnat
intizomini mustahkamlashga, ishchi va xodimlarning mehnat huquqlarini himoya


157
qilishiga qaratilgandir. Shunga ko’ra ishchilar va xodimlarga bir qancha turdosh
qo’shimchalar to’lanadi.
1. Bolalarni emizish uchun berilgan tanaffus vaqtiga haq to’lash. Bir yoshgacha
bolasi bor bo’lgan emizuvchi ayollarga ovqatlanish, dam olish uchun mo’ljallangan
umumiy tanaffusga qo’shimcha ravishda bolani emizish uchun tanaffus beriladi.
Tanaffuslar har uch soatda yarim soatdan belgilanadi, bu tanaffus o’rtacha ish haqi
miqdorida to’lanadi.
2. Bekor turib qolishlar uchun to’lanadigan qo’shimcha haq. Ishchi yoki
xizmatchilarning aybi bilan bo’lmagan bekor turib qolishlar uchun qo’shimcha haq
ishchining malakasiga mos ravishda vaqtbay ish haqi tizimi bo’yicha to’lanadi. Bu
holatda ishchining oylik ish haqi davlat tomonidan tasdiqlangan minimal miqdordan
kam bo’lmasligi kerak.
3. Ko’p smenali ishda bajarilgan mehnatga haq to’lash. Korxonalarida uch
smenalik, ikki smenalik ish tashkil qilingan bo’lib, ishchilar, ustalar va
mutaxassislarga kechki va tungi smenada ishlaganliklari uchun qo’shimcha haq va
qo’shimcha ta’tillar beriladi. Tungi soat qilib kech soat 22
00
dan ertalab 6
00
gacha
qabul qilingan. Korxonada belgilangan nizomlarga ko’ra, har bir kechki yoki tungi
soat uchun ishchining tarif stavkasining 50%dan ko’p miqdorda qo’shimcha
to’lanadi.


158
Qo’shimchalar o’smirlar uchun belgilangan bo’lib, o’smirning to’liq
ishlamaydigan ish kuniga to’la ish kuni uchun haq to’lanadi. Mahsulotga ishbay
tizimida haq to’lashda o’smir ishlab chiqargan mahsulotga katta yoshdagi ishchilar
bilan bir xil narxlar bo’yicha haq to’lanadi, qisqartirilgan ish kunlari uchun esa ishbay
tarif stavkasi bo’yicha qo’shimcha haq to’lanadi.
Ishlab chiqarish jarayonidan ajralmagan holda faoliyat yuritayotgan
brigadirlarga qo’shimcha haq to’lash. Asosiy ishdan ozod qilinmagan ishchilardan
saylangan brigadirlar uchun qo’shimcha ish haqi brigadadagi ishchilarning soniga
ko’ra tarif stavkasining 10-15% miqdorida to’lanadi.

Download 0.67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   57




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling