S. N. Yuldashev, X. M. Ibragimova, B. X. Fayziev mehnatni tashkil etish va

O’z-o’zini fotografiya qilish. Kuzatuvning ushbu usuli ish vaqtining
yo’qotilishiga qarshi kurashning eng samarali usuli bo’lib, unda ishchi o’zining ish
faoliyatini o’zi kuzatadi, ish o’rnidagi tashkiliy-texnikaviy kamchiliklar, yani ish
o’rniga mehnat predmetlari, asboblarning o’z vaqtida etib kelmasligi, ta’minlashdagi
uzilishlar, texnologik jihozlarni ta’mirlash, sozlash bilan bog’liq bo’lgan ish
vaqtining zoye ketishini o’rganadi. Ishchi maxsus kuzatuv varag’iga smena davomida
mavjud bo’lgan o’ziga bog’liq va bog’liq bo’lmagan ish vaqtini zoye ketish
vaqtlarini, ularning har biri qancha davom etganligini yozib boradi. O’z-o’zini
fotografiya qilish usuli asosan ilg’or, o’z ishiga ma’suliyat bilan yondoshadigan
ishchilar tomonidan o’tkaziladi. Ishchiga kuzatuvning mohiyati, uning o’tkazish
tartibi to’g’risida ko’rsatmalar beriladi.
O’z-o’zini fotografiya qilish ishiga bir vaqtning o’zida juda ko’p ishchi jalb
etilib, bu o’z navbatida ishlab chiqarish uchastkalarida vaqt zoye ketishi sabablarini
qisqa muddat ichida aniqlash imkonini beridi. Shu sababli ushbu usulning o’ziga
xosligi uning ommaviyligidadir. U vaqtning zoye ketganligini qayd qilib qolmasdan,
balki mehnatni va ishlab chiqarishni tashkil qilishdagi kamchiliklarni yo’qotish
chora-tadbirlarini ishlab chiqishga ham qaratilgandir. Ishchilarning o’zlari ish
vaqtidan oqilona foydalanishga qaratilgan tadbirlarni ishlab chiqadilar, ular ishlab
chiqarishdagi nuqsonlarni ochib tashlaydilar, mehnat unumdorligini oshirishga
xalaqit beruvchi har qanday to’siqlarni bartaraf qilishga yordam beradilar.

---

110