S. Y. Is kamov

4 1 
-rasm.
X o‘ja!ik!ar bir xirmonli don ombori sxemasi 
U ruglarni noqulay sharoitda saqlashda 116-2 markali garaj

---

kcmpressorida donlarni faol shamollatish ko‘zda tutiladi. U ruglarni 
ortish va tushirish T-80 A transporter orqali amalga oshiriladi.
Q mborxonalsrda u ru g la rn i Joylashtirish tartibi. 
Har bir 
xo‘jalikda kelgusi yil uchun u ru g iik materialni hisobga olib, ombor 
loyihasi tuziladi. Loyiha tuzish uchun ekin maydonlari kattaligi, ekish 
miqdori va har bir o‘simlik uchun aiohida umumiy urug‘ga b olgan 
talab, saqlash omborlari mavjudhgi malumotlari b o lish i kerak.
Xo‘jalifeni urug‘ m ateriallariga bolgan talabini feisoblasb. 
0 ‘simliklaming ekin maydoni va 1 gektarga ekish miqdori, urug‘ga 
b o lg a n talabi hisoblanadi. Kelgusi yilda ekish maydoni, har bir 
o ‘simlik uchun sepish miqdori va zarur u ra g la r miqdori to ‘g ‘risidagi 
m alum otlar quyidagi 27-jadvalda joylashtiriladi.
27-jadvai
Turli eMnlar urwg‘lariitiiig talab miqdori, 200___yilga
0 ‘simlik
Nav
Ekin maydoni 
(ga)
Sepish miqdori 1 
gektarga (s)
Uruglarni talab 
miqdori (g)
Don om borlari hajmini amiqlash. 
Kelayotgan uruglarni yaxshi 
saqlash uchun hajmi yetarli, mexanizmlar va faol shamollatish 
omborlar ajratiladi. Donlarni saqlash uchun omborlar hajmi 
xirmonlami olchash bilan aniqlanadi. Shuningdek, uruglarni idishda 
saqlash va ombomi ichida navlarga ajratish, sovutish va boshqa 
ishlami bajarish hamda maydonini inobatga olishi zarur. Omborxona 
hajmini aniqlash m a’lumotlarini yozish shakli quyidagicha (28- 
jadval).
28-jadval
Don om borlari hajmini aniqlash 
.
№
Xirmon
Idishlarda saqlash 
uchun 
moljallangan 
maydon
Zahira 
dagi 
niaydo 
n, m2
uzun-ligi,
ni
e-tii,
in
Ba-land- 
ligi, m
maydo-ni,
nv2

---

Omborxona hajmini aniqlash uchun u ru g lam i 1 m 3 joyga 
ketadigan og‘irlik birligini, xirmondagi uyumlar balandligini, 
tokchalarga 
qoplami 
joylashtirish 
bilanaligini 
bilish 
zanir. 
Xirmonlarda saqlanayotgan 1 m3 dagi urtig‘ og'irligi, uyumning 
balandligi hamda qoplami tokchalarga joylashtirish balandligi 29 va 
31-jadvallarda keltirilgan.
29-jadval
1 m3 hajm dagi u ru g la rn in g Hamunaviy og‘irligt
Ekiidar
1 m3 dagi
Ekinlar
1 m3 dagi og'irligi (kg)
Bug'doy
730-850
Grechixa
560-650
Javdar
670-750
Suli
400-550
Makkajo‘xo-ri
680:820
Tariq
670-730
Arpa
580-700
Kungaboqar
275-450
No‘xat
750-850
Zig‘ir
580-680
Loviya
700-800
Xashaki lyupin 730-800
Ayrim o‘simlik uruglarm i xirmonlarda uyum usulida saqlashda 
omborxona maydoniga boladigan talabnoma quyidagi shaklda 
yoziladi: 
. 
г.-
30-jadval
Ekin tu rig a &o‘r a om bor m aydoniga talabni aniqlash
Ekin-lar
Nav
Urug' to‘pla- 
mining oglr­
ligi s
Namlik,
%
lm3
og%ligi,
kg
Uyum 
ba­
land­
ligi, m
Omborxona 
maydoniga 
talab, m
Nam u ru g lar faol shamollatish moslamalarini qo llab saqlanadi. 
Yuqori namlikdagi uruglam i uyum balandligini 0,2 metrgacha 
balandlikda saqlash tavsiya etiladi. 
Faol 
shamollatish bilan 
jihozlangan omborxonalarda asosiy don u ru g lari 2,0 metr qalinlikda 
saqlanadi. S o lali makkajo‘xorining uyum balandligi (m) quyidagi 
balandlikdan oshmasligi kerak:
Sovuq mavsumda 
Issiq mavsumda
3.0 
2,5... 16 foiz namligigacha
2,5 
2,0... 16-18 foiz namlik orasida
2.0 
1,5... 18-20 foiz namlik

---

31-jadval