S. Y. Is kamov

Ishlash tartibi: donning ko'pchilik standartlari (TST-tarmoq 
standarti “Oziq-ovqat uchun tayyorlanadigan bug'doy”, “Oziq-ovqat 
uchun taqsimlanadigan bug‘doy”, TST “Oziq-ovqat uchun tayyor­
lanadigan javdar” va boshqa) tovar turkumlari bo lim ig a ega bo‘lib, 
o‘z  ichiga texnologik, oziq-ovqat va furaj afealliklariga o ‘xshash 
donning sifat guruhlarini oladi. Ko‘p holarda turlarga b o lish m o‘tadil 
botanik belgilar, yetishtirish sharoiti va biologik xususiyatlarga 
asoslangan. Ushbu belgilardan foydalanish ular hamda donning 
texnologik va oziq-ovqat afzalliklari o'rtasida m a’lum aloqalar 
bo'hshi tufayli mumkin boiadi. Turlar o‘z yoMida kenja turlarga 
bo‘linadi. Kenja tur asosiy turning sifat bo iim i hisoblanadi. U tar 
oralarida donning texnologik xususiyatlarini aniq ta ’riflaydi. Tur va 
turlar turkumi doning har xil texnologik va oziq-ovqat afealliklari 
bilan uzviy boglangandir,
Namunaviy tarkib tayyor mahsidotning chiqishi, uning sifati, 
donni qayta ishlashda sarflanadigan energiya miqdori, non hajmi va 
g ‘ovakligiga ta’sir etadi. Shuning uchxm don qabul qilish va qayta 
ishlash korxouarida donlar tur va kenja turlari bo‘yiclia joylashtiriladi.
Bug‘doyning namunaviy tarkibi. Bug‘doyni turlarga bo‘lishda 
quyidagi belgilarga asoslaniladi: rang (qizg'ish don yoki oq don), 
botanik turi (qattiq yoki yumshoq) va biologik shakllari (qishki yoki 
bahorikor). Barcha qayd etilgan belgilar m a’lum darajada bug‘doy 
donining texnologik va oziq-ovqat afzalliklari bilan boglangan. 
Ushbu belgilar asosida bug‘doyning 5 turi aniqlangan 0 ‘z y o ‘lida 
turlar kenja turlarga bolinadi. Bug‘doyning kenja turga bolinislii

---

asosida rang tusi (to‘q qizil, qizil, och qizil, sariq va qizil-sariq) va 
endospenn tuzilishiga (oynasimon va unsimon) qarab kenja turlarga 
ham bo‘linadi (24-jadval).
24-jadvaI