Samarqand davlat universiteti intellektual tizimlar va kompyuter texnologiyalar fakulteti

POS-terminallarda:

1. 
   Bank kartasi bilan operatsiyalarni faqat o‘zingizning huzuringizda bo‘lishini talab qiling. Bu sizning bank kartangizda ko‘rsatilgan shaxsiy ma'lumotlaringizni qonunga xilof ravishda ishlatilish xavfini kamaytiradi.
   
2. 
   Tovarlar va xizmatlar uchun to‘lovlarni amalga oshirish uchun kassirning iltimosiga binoan PIN-kodni kiritayotganda, yaqin atrofdagi odamlar buni ko‘ra olmasligiga ishonch hosil qilishingiz kerak. Bunda PIN-kod kiritilishida POS-terminalning klaviaturasini qo‘llaringiz bilan to‘sishingiz kerak.
   
3. 
   POS-terminalga PIN-kodni kiritishdan oldin, kuzatuv kamerasi POS-terminalga yo‘naltirilmaganligiga e'tibor bering.
   
4. 
   Agar operatsiya muvaffaqiyatli yakunlangan bo‘lsa, terminal ekranida (Odobreno) xabar paydo bo‘ladi va kvitansiyaning birinchi nusxasi avtomatik ravishda (kassir uchun) va «ENTER» tugmachasini bosgandan so‘ng kvitansiyaning ikkinchi nusxasi (mijoz uchun) chop etiladi.
   
5. 
   Chekni olgandan so‘ng, chekda ko‘rsatilgan summani tekshirishni unutmang.
   
6. 
   Agar bank kartasi orqali to‘lashga urinish paytida "Otkloneno" degan xabar paydo bo‘lsa, terminal tomonidan chiqarilgan kvitansiyaning bitta nusxasini bank bayonotida ko‘rsatilgan operatsiyaning yo‘qligi tekshirish uchun saqlashingiz kerak.
   
7. 
   Agar to‘lov tizimi kontaksiz interfeysga ega kartalarni qo‘llab-quvvatlasa, xavfsizroq to‘lov usuli sifatida kontaksiz to‘lov usulidan foydalanish maqsadga muvofiqdir.
   
8. 
   Tovarlarni sotish yoki xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha har bir punktda ushbu to‘lov tizimlarining kartalari qabul qilinishi to‘g‘risida xabar beruvchi stikerlar o‘rnatilishi mumkin. Stikerlar ko‘rinarli joylarga (kirish eshiklari, derazalar, ustunlar va boshqalarga) joylashtirilishi mumkin.
   
9. 
   Savdo va xizmatlar ko‘rsatadigan tashkilotlarda bank kartalaridan foydalanganda hushyor bo‘ling.
   

3. Bankomatlar parkini boshqarish

Terminal tarmog’i egasining asosiy vazifalaridan biri uning qurilmalari parkining uzluksiz ishlashini ta’minlash va terminallar mavjudligining maqbul ko’rsatkichlariga erishishdir: bankomatlar, to’lov shoxobchalari, avtomatlashtirilgan omonat mashinalari va boshqalar. Yevropa Moliyaviy Menejment Assotsiatsiyasi (YMMA) hisobotiga ko‘ra, bank iste’molchilarining 39,5% foizi bankomatlar qamrovi va qurilmalarning umumiy mavjudligi bank tanlashda asosiy omil ekanligiga ishonishadi. Shunday qilib, texnik muammolar yoki boshqa sabablarga ko’ra terminal ishlamay turib qolishining har bir daqiqasi moliya tashkiloti uchun nafaqat qoniqmagan mijozlarni, balki moliyaviy yo’qotishlarni ham bildiradi.
Terminallar mavjudligining maqsadli ko’rsatkichlariga erishish uchun tashkilotlar ish jarayonlarini imkon qadar yaxshilash va tarmoqqa texnik xizmat ko’rsatish xarajatlarini kamaytirish yo’lidan boradilar. Biroq, jarayonlar va xarajatlarni optimallashtirish faqat qurilmalar parkining barqaror va uzluksiz ishlashini tashkil etgandan keyingina maqsadga muvofiq bo’ladi.
Diebold Niksdorf kompaniyasining ma’lumotlariga ko‘ra, 9 ta texnik muammodan 10 tasi bankomatning mexanik nosozliklari bilan bog‘liq emas va xizmat ko‘rsatish muhandisining tashrif buyurishi zaruratisiz hal qilinishi mumkin. Shu bilan bir vaqtda, bankomatlar parki ma’murining 75% gacha bo’lgan vazifalari avtomatik tarzda bajarilishi mumkin. Shunday qilib, terminal tarmog’i egasi tomonidan hal qilinishi kerak bo’lgan asosiy muammolar, bu mumkin bo’lgan holatlarda o’z-o’ziga xizmat ko’rsatish qurilmalarining ishlashi va masofaviy texnik xizmat ko’rsatilishining o’ta faol monitoringini ta’minlash hisoblanadi. Ushbu muammolarni bankomatlar parkini boshqarish uchun maxsus dasturiy ta’minot yordamida hal qilish mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati

1. 
   Akhmedov, B. A., & Khasanova, S. K. (2020). Public education system methods of distance in education in development of employees. Journal of Innovations in Engineering Research and Technology, 1(1), 252-256.
   

2. 
   Ахмедов, Б. А. (2020). Математические модели оценки характиристик качества и надежности программного обеспечения. EURASIAN EDUCATION SCIENCE AND INNOVATION JOURNAL, 3(10), 97-100. Гулбоев, Н. А., Дуйсенов, Н. Э., Ахмедов, Б. А., & Рахманова, Г. С. (2020).
   

3. 
   Модели систем управления электрическими сетями. Молодой ученый, 22(312), 105-107. Мухамедов, Ғ. И., & Ахмедов, Б. А. (2020). Инновацион “Klaster mobile” иловаси. Academic Research in Educational Sciences, 1 (3), 140-145. Ахмедов, Б. А. (2020).
   
4. 
   О развитии навыков интерактивных онлайн-курсов в дистанционных условиях современного общества (модель-программа для преподавателей образовательных учреждений). Universum: технические науки, 12 (81), 11-14. Ахмедов, Б.А., Якубов, М. С., Карпова, О. В., Рахмонова, Г.С., & Хасанова, С. Х. (2020).
   

5. 
   Геймификация образовательного процесса кластерный подход. INTERCONF, 2 (38), 371-378. 37 Yusupov, M., Akhmedov, B. A., & Karpova, O. V. (2020). Numerical Simulation of Nonlinear Vibrations of Discrete Mass with Harmonic Force Perturbation. Acta of Turin Polytechnic University in Tashkent, 10 (4), 71-75.