Samarqand iqtisodiyot va servis instituti buxgalteriya hisobi va audit kafedrasi

329 148 394 735,90

O’z mablaglari manbalari	163 564 550 655,00	175 285 868 115,90
majburiyatlar	148 914 693 459,84	198 440 887 517,82

Biz korxona ma’lumotlarini tahlil qilganimizda shuni ko`rdikki korxona aktivlarining 30%ni uzoq muddatli aktivlar tashkil etadi. Bu korxona aylanma mablag’larining salmog’i nomal holatdaligidan dalolat beradi. Korxona passivlarini taxlil qilganimizda 35%ni majburiyatlar tashkil qilmoqda bu esa korxona qarzi deyarli mavjud emasligidan dalolat bermoqda. Bu esa korxona korxona foyda bilan faoliyat yuritayotganini belgisidir

2.2-jadval

2. 
   

   №	Ko`rsatkichlar	Hisobot davrida
   1	Mahsulot sotishdan sof tushum	40 236 963 591,20
   2	Mahsulot tannarxi	27 518 340 698,61
   3	Yalpi foyda	12 718 622 892,59
   4	Asosiy faoliyat foydasi	10 849 604 684,52
   5	Sof foyda	10 513 499 195,96

   – jadval
   

Jadval ma’lumotlaridan ko`rishimiz mumkinki " Hududiy elektr tarmoqlari " Jizzax hududiy filiali 2023 yilda 40 236 963 591 .20 mln so’mlik maxsulot ishlab chiqargan maxsulot tannarxi 27 518 340 698 .61 mln so’mni tashkil etgan. Korxonaning sof foydasi 10 513 499 195.96 mln so’mni tashkil qilgan.

3 – Mavzu: Korxona buxgalteriyasi tog`risida Nizom, uning tashkiliy shakli, tuzilishi, funksional majburiyatlarining taqsimlanishi o`rganish

Jamiyat buxgalteriya hisobi ning raxbari boshchiligida buxgalteriya hisobi xizmatlarini tashkil etish yoki shartnoma asosida jalb etilgan buxgalter xizmatidan foydalanish, buxgalteriya hisobini yuritishni ixtisoslashtirilgan tashkilotga (auditorlik tashkilotlari, soliq maslaxatchilari tashkilotlari va ustavid buxgalteriya hisobini yuritish bo’yicha xizmat ko’rsatish nazarda tutilgan boshqa tashkilotlar) shartnoma asosida yuklash shakillaridan birini qo’llagan holda korxona buxgalteriyasini yuritadi.

Buxgalteriya hisobida xo’jalik faoliyati natijasida sodir bo’layotgan barcha operatsiyalar hujjatlar asosida qayd qilinib boriladi. Xo’jalikda operativ rahbarlik va mablag’lar harakatini nazorat qilish uchun shu ma’lumotlardan foydalaniladi. Lekin tuman, viloyat va respublikamiz tarqqiyotini belgilash uchun har bir xo’jalikning joriy hisob ma’lumotlari xali yetarli emas. Chunki har bir xo’jalik buxgalteriya hisobi ma’lumotlari , faqat shu xo’jalik mulki bo’lgan mablag’lar holati va ularning manbaalarini ifodalaydi. Misol «asosiy vositalar» schyoti shu xo’jalikda qancha so’mga qanday turdagi asosiy vositalar borligini, ularning operatsiyalari natijasida qanday o’zgarganligini, “Materiallar” schyoti esa shu xo’jalikda qancha so’mlik va qanday turdagi,qancha xom-ashyo materiallar borligini va ularning harakatini bildiradi.
Xo’jalikka yaxshi rahbarlik qilish uchun, bu yil xom-ashyo materiallarimiz zahirasi utgan yildagidan ko’pmi yoki kammi, shuningdek ishlab chqarish xarajatlari va uning oy, yilda qancha va o`tgan oy, yilda qancha edi , Bu savollarga biror xudud bo’yicha javob olish uchun buxgalteriya hisobotlarini umumlashtirish zarur.Chunki shu kabi savollarga uxshash xalq xo’jaligiga rahbarlik qilish uchun kerakli bo’ladigan ko’pgina ma’lumotlarni beradi.
Jamiyat rahbarlari hisobot ma’lumotlari asosida faoliyat natijalarini , mablag’larning joylanish , debitor qarzlarning o’zgarishini va shu kabi ko’rsatkichlarni o`rganadi. Jamiyat xodimlari uchun mehnat haqi va iqtisodiy rag`batlantirishni yaxshilash uchun daromadlilik holati va uning o’zgarishi qiziqarli.
Mol yetkazib beruvchilar , kreditorlar , banklar buxgalteriya hisobotlari ma’lumotlari asosida korxonaning to’lovga layoqatligini , moliyaviy barqaror rivojlanayotganligini tahlil qiladi.
Shuning uchun ham buxgalteriya hisoboti ma’lumotlari haqqoniy real voqeani (summani) aks ettirishi, daromad va xarajatlar hisobot davriga mos bo’lishi, hisobot ma’lumotlari o’zaro taqqoslama bo’lishlari, hamda uz muddatida tuzilgan bo’lishi lozim.
Mamlakatimizda “Buxgalteriya hisobi to`g`risida”gi qonunning 11- moddasiga muvofiq xo`jalik yurutuvchi subyektlarda Buxgalteriya hisobi va hisobotini tashkil etishni buxgalteriya hisobi subyektining rahbari amalga oshiradi . Jamiyatlar buxgalteriya hisobi xizmatining rahbari boshchiligida buxgalteriya hisobi xizmatini tashkil etish yoki shartnoma asosida jalb qilingan buxgalter xizmatidan foydalanish , buxgalteriya hisobini yuritishni ixtisoslashtirilgan tashkilotga ( auditorlik tashkilotlari , soliq maslahatchilari tashkilotlari va ustavida buxgalteriya hisobini yuritish bo`yicha xizmat ko`rsatish nazarda tutilgan boshqa tashkilotlar ) shartnoma asosida yuklash shakllaridan birini qo`llagan holda korxona buxgalteriyasini yuritadi .
Men Tanishuv ishlab chiqarish amaliyoti o`tagan " Hududiy elektr tarmoqlari " Jizzax hududiy filiali da buxgalteriya hisobini bosh hisobchisi Urunov Qahramon tamonidan amalga oshiradi .
" Hududiy elektr tarmoqlari " Jizzax hududiy filiali da buxgalteriya hisobini yuritishda O`zbekiston Respublikasi qonunchiligi va O`zbekiston Respublikasi hukumatining qarorlari , yo`riqnomalari hamda me`yoriy hujjatlariga asoslangan holda amalga oshiriladi , xususan :

•