- Bu kichik qiymatga ega bo‘lgan onkotik bosim muhim ahamiyatga egadir. Chunki onkotik bosim to‘qimalararo suyuqliklarni, birlamchi siydik va boshqa biologik suyuqliklarni xosil bo‘lishida asosiy vazifani bajardi. Masalan, qon tarkibidagi oqsilni miqdori kamayishi natijasida ovqat xazm qilish organlarining ish faoliyati buzilganida, oqsilni siydik bilan yo‘qolishi natijasida, buyrak kasalliklari natijasida to‘qimalardagi suyuqliklar bilan qondagi osmotik bosimlar bir-biridan farq qiladi. Bu xodisa natijasida teri osti to‘qimalarida suv yig‘ila boshlaydi va bu xodisani «onkotik otyok» yoki onkotik suv yig‘ilish jarayoni deb ataladi. Bu jarayon natijasida bemorni ahvoli yomonlashadi. SHuning uchun bunday kasalliklarni davolash jarayonida osmo-onkotik bosimni e’tiborga olish tavsiya etiladi.
PLAZMOLIZ - Agar qizil qon tanachalari gipertonik osmotik bosimi yuqori boʻlgan eritmaga tushirilsa, suv membranadan hujayra tashqarisiga oʻtib, hajmi kichiklashadi va siqiladi. Ushbu jarayon plazmoliz deb ataladi. Gipertonik eritmalarning kiritilishi hujayraning siqilishiga olib keladi, bu jarayon shishgan hujayralar (shamollagan va namligi oshgan) uchun foydalidir.
PLAZMOLIZ GEMOLIZ - Agar eritrotsit gipotonik osmotik bosimi kichik boʻlgan eritmaga tushirilsa, osmos jarayoniga koʻra, eritrotsit ichiga suv kirib, eritrotsit shishadi hujayra yorilishi mumkin. Bu jarayonga gemoliz deb ataladi.
GEMOLIZ P0-P n P0-P n -------- = -------- yoki --------- = ------ P0 n + N P0 N Bu erda: P0 - sof erituvchi ustidagi to’yingan bug’ bosimi P - eritma ustidagi bug’ bosimi n, N - erigan modda va erituvchining modda miqdori
Ebulioskopiya qonuni Eritmaning qaynash haroratini ortishi erigan moddaning molal konsentratsiyasiga to’g’ri proporsional:
Do'stlaringiz bilan baham: |
