Sanoatda sulfat kislotasi ishlab chiqarish Sulfat kislotasining xossalari va ishlatilish soxalari

Temir kolchedanini kuydirish
. Kolchedanni kuydirish yuqori haroratli
(1000
0
C gacha) geterogen (gaz-qattiq), qaytmas, kattalizatorsiz (kattalizator
ishlatilmaydigan) va bir necha bosqichlarda boradigan jarayonga yaqqol misol bo`la
oladi.

6
Kolchedan pechda 500
0
C gacha qizdirilganda parchalanish avval oltingugurt
hosil bo`lish bilan boradi:
2FeS
2
= 2FeS +S
2
So`ngra oltingugurt bug`lari oksidlanadi:
S+O
2
= 2SO
2
Qolgan g`ovak FeS
2
kislorod ta’sirida sekin oksidlanadi. Reaksiya yuqori haroratda
boradi:
4FeS+7O
2
=2Fe
2
O
3
+4SO
2
Kolchedanni kuydirish reaksiyasi tenglamasi umumiy holda shunday yoziladi:
4FeS
2
+11O
2
=2Fe
2
O
3
+8SO
2
+3400kJ
Haqiqatdan bu reaksiya 600
0
Cdan past haroratda, oraliq mahsulotlar sifatida temir
sulfat hosil bo`lishi bilan boradi. Harorat ortib borishi bilan avval FeO, so`ngra, agar
kislorod yetarli bo`lsa Fe
2
O
3
, kam holda FeS
2
hosil bo`ladi. FeS
2
bilan bir qatorda
kolchedan tarkibida bo`lgan boshqa metall sulfidlari ham parchalanadi. Natijada
hosil bo`lgan metall oksidlari kvarts, alyumosilikatlar, temir oksidlari va
parchalanmay qolgan FeS
2
bilan ajratib kuyundi hosil qilinadi. Kuyundi tarkibida
0,5% dan 3% gacha oltingugurt saqlashi mumkin. Temir sulfidi (kolchedan)
oksidlanganda, sulfid zarrachalari yuzasida temir oksidlari qavati hosil bo`ladi. Bu
qavatning qalinligi, kolchedandagi oltingugurtning yonishi bilan ortib boradi.
Amalda zarrachalarning kattaligi 0,3-0,03 mm gacha bo`lgan kolchedan ishlatiladi.
Kolchedanni kuydirish uchun uch xil kuydirish pech turlari mavjud:
1.Mexanik kuydirish pechlari;
2.Changitib kuydirish pechlari;
3. “Qaynovchi qavatda” kuydirish pechlari.