Saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Uslubiy ta‘minot va mashg’ulot jihozlanishi: DF X; XI; dori moddalari, tarozi, tarozi
toshlari, o‘lchov kolbalari, har xil o‘lchamdagi shish idishlar, ma‘ruza, darslik, prezentatsiyalar, 
ma‘lumotnomalar, adabiyotlar, tarqatma materiallar.
Asosiy matn
Suspenziyalar mikrogeterogen sistema bulib, qattik dispers faza va suyuk dispers 
muxitdan iborat.
Suspenziyalarning turg‘unligiga ta‘sir etuvchi eng muhim omil qattik modda 
zarrachalarining o‘lchami hisoblanadi. Modda qanchalik yaxshi maydalangan bo‘lsa, 
suspenziya shuncha turg‘un bo‘lib tozalash xam anikrok, terapevtik ta‘siri samaraliroq bo‘ladi.
Suspenziyalarni dori moddalardan uch xil usul bilan olishi mumkin,
Qattiq dori moddalarni dispersion muxitda yukori dispersli (o‘zini tabiatiga qarab) 
loyqalash yo‘li bilan.
Ularning ko‘pchiligi gidrofil (suv bilan namlanadigan)dir.
Dispergirlash (mexanik) usuli. Dispergirlash shundan iboratki, qo‘pol dispers 
moddalarni dispers darajaga yetkazish uchun ularni dispersion muhitda ezish mumkin.
Kondensatsiya yuli bilan. Kondensatsiya usuli asosida boshka qonun-qoida yotadi:

---

-molekulalar birikmalarning zarrachalari yirikro- agregatlar bulib, katta kichikligi haqiqiy 
suspenziyalarga xos.
Suspenziyalar turg‘ unligiga ta‘sir etuvchi eng muhim omil qattiq modda zarrachalarining 
o‘lchami hisoblanadi: modda qancha yaxshi maydalangan bo‘lsa, suspenziya shuncha turg‘un 
bo‘lib, dozalash xam aniqroq, terapevtik ta‘siri samaraliroq bo‘ladi.
Suspenziyalar juda kup suyuq dori shakllarida (miksturalar tomchilar, sirtga 
ishlatiladigan suyuqliklar, in‘eksiya uchun ishlatiladigan dori shakllarida) uchraydi.
Miksturaning suspenziya turi sifatida ahamiyati shundaki, suvda erimaydigan dori 
moddalar yuqori darajada disperslangan bo‘lib, kukunglarga nisbatan organizmga tezroq 
so‘riladi va samarali davolash xususiyati bo‘ladi.