Saqlash vazirligi toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Tushuntirish matni
Yog‘li emulsiyalar (Emulsa oleosa)
Hamma yog‘li emulsiyalar, agar retseptda yog‘ning nomi ko‘rsatilmagan bo‘lsa, DF ga 
asosan bodom yoki unga o‘xshash o‘rik, shaftoli yog‘idan tayyorlanadi. Agar yog‘ning miqdori 
ko‘rsatilmagan bo‘lsa, 100 g emulsiya tayyorlash uchun 10 g yog‘ olinadi. Emulgatorning nomi 
ko‘rsatilmaganda, uni tanlash texnolog ixtiyorida bo‘ladi. Tayyorlangan emulsiyalar zarur 
bo‘lganda ikki qavatli dokadan suziladi. Emulsiyalarning bir xilligini ta‘minlash ma-sadida 
gemogenizatorlardan o‘tkaziladi. Bunda yog‘ tomchilari bir xil katta-kichiklikda bo‘ladi. yog‘li 
emulsiyalarni tayyorlashda quyidagi usullarning birini qo‘llash mumkin.
Birinchi usul. Kontinental usul. yog‘ni hovonchada ma‘lum qismdagi emulgator va shu
emulgatorni erishi, bo‘kishi uchun etadigan suv bilan aralashtiriladi. Aralashma o‘ziga xos 
ovoz chikkuncha yaxshilab eziladi. SHunda kaymokka o‘xshash massa hosil bo‘lib, suv 
tomchilari dumalamasdan,aralashib ketadi. Ovozning chiqishi yog‘ tomchilarini turg‘un 
ximoya parda xavo bilan o‘rab olinib, bo‘laklarga bo‘linishidan dalolat beradi. Birlamchi
emulsiya hosil bo‘lgandan keyin, yana bir marta yaxshi aralashtirib, qolgan suvni oz-ozdan 
qo‘shiladi. Emulgirlash davrida hovoncha dastasini "spiral" ravishda fa-at bir tomonlama 
harakatlantirish kerak. yog‘ tomchilari bu paytda ip shaklida cho‘zilib, ximoya parda 
bo‘laklarga bo‘linadi. Agar emulgirlash davrida hovoncha dastasini har tomonlama 
harakatlantirsak, emulsiya hosil bo‘lishi ancha sustlashadi. Hovonchaga har doim birinchi 
bo‘lib emulgator, keyin esa yog‘ olinadi. YUmaloklangan narsa hosil bo‘lmasligi uchun 
emulgator va hovoncha quruq bo‘lishi kerak. yog‘ bilan suvning kerakli miqdori olingan 
vaqtdagina emulgator emulgirlash ta‘sirini ko‘rsatadi. Agar yuqorida aytilgan shartlarga e‘tibor 
berilmasa, emulsiya turg‘un bo‘lmaydi yoki butunlay hosil bo‘lmasligi mumkin. Ayniqsa 
"birlamchi emulsiya" hosil bo‘lmasdan qolgan suvni qo‘shish mumkin emas. Agar emulsiya 
hosil bo‘lmasa, yog‘ tomchilari suv qo‘shilgandan keyin ham ajralib chiksa, uni to‘grilash 
mumkin emas. qaytadan tayyorlash kerak.