«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 1
Download 0.59 Mb. Pdf ko'rish
|
namatak-simligi-zararkunandalari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Тиллақўнғиз бронзовкаси
- Атиргул ёнғоқ ҳосил қилувчиси
|
160
мажмағил барглар ёзилади. Ўсув нуқтаси ўлгач ўсимликнинг ривожланиши издан чиқади,Зараркунандаларга қарши курашни ташкиллашда буни назарда тутиб, неоникотиноид инсектицидлардан юқори самара олиш мумкин. Тиллақўнғиз бронзовкаси – Setomia anata L.. Қўнғизлар (Soleoptera) туркумининг, бронзовкалар (Setoniinae) оиласига мансуб ҳашарот. Қўнғизлари оч яшил, ялтироқ, уст қанотлари ва олд елкасида оқ доғлари бор, катталиги 14-26 мм. Личинкаси чириндига бой тупроқда ривожланади, кўзача ичида ғумбакка айланади. Бир йилда бир бўғин (авлод) бериб ривожланади. Қўнғизлари турли ўсимлик гуллари, шу жихатдан атиргул ва наъматак гулларини очилабошлашидан бошлаб шикастлайди (103-расм 4). Бундай ҳодисалар айниқса кейинги йиллари кўплаб учрамоқда. Гул танлашда тиллақўнғизлар айниқса хидли гул навларини эп кўради: ҳар бир гул ичида 3-4 тадан қўнғиз учратиш мумкин. Кураш чораси сифатида кимёвий усулга ҳам ўрин бор албатта – ҳар қандай замонавий инсектицид яхши самара беради. Атиргул ёнғоқ ҳосил қилувчиси кўпроқ наъматакни зарарлаб ҳосилдорлигига путур етказади; бутани эстетик кўринишини бузади. Ҳашарот новдаларга ёпишган шишлар ичида вояга етган личинкалар ҳолида қишлаб чиқади. Кейинги йилнинг март ойида личинкалар ғумбаклашиб, улардан қанотли (чумолига ўхшаган) етук зотлар учиб чиқади. Зотлар урчиб янги кўкарабошлаган наъматакка тухумини қўяди. Очиб чиққан личинкалари ўзидан ауксин моддасини чиқариб ўсимлик тўқималарини гипертрофик услида кенгайиб шиш бўлишини таъминлайди, ўзи эса унинг ичида қолиб озиқланаверади. Бир йилда 2-3 авлод бериб ривожланса керак; қиш яқинлашган сари личинкалар унга тайёргарлик кўради. Атиргул ёнғоқ ҳосил қилувчисини республикамизнинг барча худудларида учратиш мумкин. Наъматак ҳосилни етказадиган хўжаликларда бу ҳашаротга қарши март ойининг оҳирида 1 марта, унда 15-20 кун ўтказиб яна бир марта кимёвий кураш ўтказишлари мумкин. Инсектицидлар: багира –0,03% қуюқликда, циперфос – 0,1%, каратэ – 0,04-0,05% ва бошқалар тавсия этилади. ХУЛОСА Бугунги кунда доривор ўсимликлардан наьматакни етиштиришни кенгаймоқда, шу сабабдан ундан кўп сохаларда фойдаланиш ва экспорт қилиш хажмини ошириш мухим хисобланада. Наьматак таркибида учровчи мухим элементларни соф холатда олиш яьни дориворлик хусусиятини тўлиқ сақлаган холда етиштиришга боғлиқдир. Экинлар шифобахшлик хусусиятининг камайиши сабабларига, зарарли организмлар томонидан шикастланиши ва бу зарарли организмларга қарши курашда захарли кимёвий моддалардан фойдаланишни www.scientificprogress.uz «SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 1 Download 0.59 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|