Ш. Д. Эргашходжаева, А. Н. Самадов

3.1-расм. Бозор сегментацияси турлари
 
Макросегментлаш бозорларни ҳудудлар, мамлакатлар бўйича уларнинг 
саноатлашувига қараб бўлишни кўзда тўтади. 
Микросегментлаш эса бир мамлакат истеъмолчиларини янада 
батафсилроқ мезонлар бўйича гуруҳларга бўлади. 
Ичкарида сегментлашда сегментлаш жараёни кенг истеъмолчи гуруҳлари 
билан бошланиб, кейин товар ёки хизматларни охирги истеъмолчилари 
классификациясига боғлиқлигига қараб босқичма-босқич чуқурлашади. 
Бозорни сегментлаш 
Сегментлашни 
характердан 
боғлиқлигига кўра 
Истеъмолчилар турига 
кўра 
микросегментлаш 
Ичкарида 
сегментлаш 
Чукур сегментлаш 
Аввалдан
сегментлаш 
Якуний сегментлаш 
Истеъмол товарлари 
истеъмолчиларини 
сегментлаш 
Ишлаб чикариш техник 
товарлар бўйича 
истеъмолчиларини 
сегментлаш 
Икки турдаги товар 
истеъмолчиларини 
сегментлаш 
макросегментлаш 

---

61 
Чуқурда сегментлаш тор истеъмолчи гуруҳлари (сегментлари) билан 
бошланиб, кейин товарни ишлатиш ва қўлланиш соҳасидан боғлиқлигига 
қараб кенгайтиришни назарда тўтади. 
Аввалдан сегментлаш максимал бозор сегментини ўрганишга 
мўлжалланган маркетинг тадқиқотининг бошлангич босқичидир. 
Якуний сегментлаш – бозор муҳити шароитлари ва фирманинг ўз 
имкониятларини тартибга солиб ўтказишдаги бозор таҳлилини якунловчи 
босқичидир. У истеъмолчилар талабига ва фирма имкониятига жавоб берувчи 
сегментга товарларни позициялаштириш мақсадида бозорни оптимал 
сегментини қидириш билан боғлиқ. 
Қуйидаги – расмда харидорларга фараб бозорни сегментациялаш 
мезонлари келтирилмоқда.
 
3.2-расм. Ҳаридорларга қараб бозорни сегментациялаш мезонлари. 
Истеъмолчилар 
турига 
кўра 
истеъмол 
талабдаги 
товарлари 
истеъмолчиларни сегментлаш ва ишлаб чиқариш, техник мақсадидаги товар 
истеъмолчилари бўйича фарқ қилади. 
Тегишли маҳсулот ишлаб чиқарувчилар назарга илмаган сегмент бозор 
дарчаси деб аталади. Бозор дарчаси хеч ҳам маҳсулот танқислигини 
билдирмайди.