Sh o sr a n o r m a t o V a j a h o n a d a b iy o t I

shoir shu fikmi ilgari suradi. Yevgeniy shohga «Rossiyani temir uzangi» 
v bilan jilovlagani uchun ta’na qilishga jur’at etadi.
1833- yili yozilgan «Pikovaya dama» qissasida Rossiyada 
shakllanayotgan yangi ijtimoiy munosabatlar qahramonlar qiyofasiga 
o ‘z muhrini bosganligini sezish mumkin. Bu davr kishisi inson hayotida

---

pulning, boylikning m uhimligini chuqur his etadi, boyib ketish yo'llarini 
izlaydi. Qissa qahramoni German xarakterida metin iroda, maqsadga 
intiluvchanlik, faollik mujassamlangan. Lekin maqsad yo'lida u barcha 
insoniy tuyg'ulami ham pisand qilmadi, yo‘ldagi to'siqlar nimaning 
evaziga olib tashlanishining u uchun ahamiyati yo'q.
30- yillarda yozilgan ko'plab asarlari shoirning Rossiyadagi 
krepostnoylik muammosiga munosabatini aks ettiradi. («Goryuxin 
qishlog'i tarixi»). 1833- yili Pushkin Rossiya tarixida chuqur iz qoldirgan 
Pugachev qo'zg'oloni bo'lib o'tgan yerlarga sayohat qiladi, u haqidagi 
hikoyalar, qo'shiqlami yig'adi. Shu tariqa «Pugachev tarixi» asari 
vujudga keladi Dehqonlar qo'zg'oloni mavzulari «Dubrovskiy» (1832— 
1833), «Kapitan qizi» (1833—1836) asarlarida ham aks etadi.
«Dubrovskiy» asari asosida sarguzasht sujeti yotadi. Boy, shafqatsiz 
Troyekurov bilan kambag'allashib qolgan Dubrovskiylar xonadonining 
yosh merosxo'ri Dubrovskiy о ‘rtasidagi ziddiyat sujetni harakatlantiradl 
Dubrovskiy xo'rlangan otasi uchun qasos oladi. Bu yerda romantik 
muhabbat mojarosini ham kuzatish mumkin. Dubrovskiy va uning 
ashaddiy raqibining qizi o'rtasida muhabbat paydo bo'ladi, uning yakuni 
esa baxtsiz yechim topadi. Dubrovskiyning fransuz tili muallimi 
qiyofasida troyekurovlar xonadonida yashashi ham avantyuristik asarlar