Sh o sr a n o r m a t o V a j a h o n a d a b iy o t I

Romantizm (frans. roDiantisme) — XVIII asr va XIX asrning 
birinchi yarmidagi Yevropa va Amerika adabiyotidagi yo'nalish. Boshda 
romantizm so‘zi lirik va qahiamonlik qo'shig'i — romans ma’nosini 
anglatgan, keyin esa ritsarlar to'g'risidagi yirik epik dostonlar shu 
nom bilan ritsarlik romaniari deb atala boshlagan. XVIII asrda 
Angliyada 0 ‘rta asrlar va Uyg'onish romantizm deb nomlanadi hamda 
she’riyatning asosiy unsuri hisoblanadi.
XVIII 
asr oxiriga kelib bu atama Germaniyada va XIX asr 
boshlarida Fransiyada o'z davri yangi adabiyotini anglatish uchun 
q o ‘liana boshlaydi. Keyinchalik ajoyib fantastik, sirli, sarguzashtga 
oid barcha narsa ana shu so‘z bilan atala boshladi. Bir qator boshqa 
Yevropa mamlakatlarida romantizm o'zini klassitsizmga qarshi 
qo'ygan badiiy oqim tusini oladi.
Ushbu yo'nalish vakillari o'rta asrlar san’atini ulug'lagan holda 
yangi davr san’atini ham inkor qilmadilar. Ular Dante, Shekspir, 
Servantes va Gyotelar timsolida buyuk romantiklarni ko'rardilar. 
Romantiklar san’atning asosiy xususiyatini insonning ichki olamiga 
e ’tibor berish, ruhiyatidagi tushunish mushkul bo'lgan, ongdan 
tashqari holatlarga urg'u berishda deb bilardilar. Romantizmning 
tasvir obyekti ijodkorning orzu-ideallarini namoyish etuvchi xayoliy 
obrazlardir.
Romantizm ma’rifatchilik oqimidan keyin vujudga kelgan adabiy 
metod bo'lib, o'z atrofidagi voqelik va hayotdan qanoatlanmay, 
boshqa real voqelikdan yuqoriroq va ideal, pokiza voqelikni orzu 
qilish, inson va jamiyatni mukammalroq ko'rish istagini o'zida 
mujassam qiladi.
Romantiklar badiiy shaklni yangiladilar, tarixiy roman, fantastik 
qissa, liro-epik doston janrlarini yaratdilar, sahnani isloh qildilar.