Shahrisabz davlat pedagogika instituti

Masalaning qo’yilishi. Mazkur kurs ishi ―Kasbiy pedogogik faoliyatiga kirish informatika o’qitish metodikasi fanidan elektron o’quv uslubiy majmua yaratishga qaratilgan, o’quv uslubiy majmua fan bo’yicha to’liq ma’lumotlarni va barcha meyoriy hujjatlarni o’z ichiga oladi.
Mavzuning dolzarbligi. Kasbiy pedogogik faoliyatiga kirish fanidan bir qancha uslubiy ko’rsatmalar yaratilgan bo’lib, fan bo’yicha nazariy va amaliy ma’lumotlarni jamlovchi elektron o’quv uslubiy ma’mua mavjud emas edi. Bitiruv malakaviy ishda shunday majmuani tayyorlash maqsad qilingan va bu ishning dolzarbligini ifodalaydi.
Kurs ishning maqsadi. Kurs ishning maqsadi “Kasbiy pedogogik faoliyatiga kirish” fanidan elektron o’quv uslubiy majmua ishlab chiqish. Mavzuning amaliy ahamiyati. Kurs ishi natijasi sifatida yaratilgan elektron o’quv-uslubiy majmuadan ―Kasbiy pedogogik faoliyatiga kirish‖ fanini o’qitishda, shuningdek ixtiyoriy foydalanuvchilarga kerakli ma’lumiotlarni taqdim etishda foydalanish mumkin.
Kurs ishining tuzilishi va qismlari bo’yicha qisqacha tafsilotlar. Kurs ishi kirish qismi, 2 ta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar, va ilovadan iborat. Birinchi bobda o’quv-uslubiy majmuaning tuzilishi va asosiy xarakteristikalari, o’quv moduli strukturasi tavsifi, o'quv-uslubiy majmua va kompyuterli o’qitish muhiti tahlil qilingan. Ikkinchi bobda elektron o’quv uslubiy majmualar yaratish bosqichlari va tamoyillari, elektron o’quv uslubiy majmualar yaratishning dasturiy vositalari haqidagi ma’lumotlar keltirilgan. Uchinchi bobda dasturiy ta’minot va undan foydalanish tartibi, dastur strukturasi tavsifi, dasturdan foydalanuvchilar uchun qo’llanma, shuningdek kompyuter oldida uzoq o’tirishning mehnat unumdorligiga ta’siri to’g’risidagi ma’lumotlar keltirilgan. Xulosa qismida kurs ishining asosiy natijalari va uning amaliy tadbiqlari bayon qilingan.


I BOB. O’QUV-USLUBIY MAJMUANING TUZILISHI
1.1.O’quv-uslubiy majmuaning tuzilishi va asosiy xarakteristikalari
Elektron o’quv-uslubiy majmua – bu o’quv jarayonining didaktik siklning davomiyligi va to’liqligini ta’minlaydigan integratsiyalashgan o’quv dasturiy ta’minot tizimi: nazariy material, bilim va ko’nikmalar darajasini boshqarish, ma’lumot olish faoliyati, kompyuter va vizualizatsiyasi bilan matematik va simulyatsiya modellashtirish xizmat ko’rsatish funksiyalari interfaol mulohazalarga bo’ysunadi. O'quv-uslubiy majmuani o’qitishning turli xil didaktik vositalari majmuasi sifatida qarash mumkin. Bunday vositalarga bosma o’quv qo’llanmalar, o’qitishning texnik vositalari, o’rgatuvchi dasturlar va telekommunikatsiya vositalarini kiritish mumkin. O'quv-uslubiy majmuaning strukturali tashkil etuvchilari Umumiy holda o'quv-uslubiy majmuaning strukturali tashkil etuvchilari quyidagilardan iborat bo’ladi: - bosma nashrlar; - tarmoq elektron o’quv nashrlari (elektron o’quv uslubiy majmua); - gipermantli va multimediali ko’rinishdagi kompyuterli o’qitish tizimlari; - audio o’quv-informatsion materiallar; - video o’quv-informatsion materiallar; - laboratoriya praktikumlari; - masofaviy murojaat qilinadigan informatsion ma’lumotlar va bilimlar bazasi; - masofaviy murojaat qilinadigan elektron kutubxonalar; - kompyuterli ta’lim muhitiga asoslangan o’qitish vositalari; - virtual reallikka asoslangan o’qitish vositalari; - geoinformatsion tizimlarga asoslangan o’qitish vositalari. Bosma nashrlar – darslik, o’quv qo’llanma, uslubiy ko’rsatma, lug’atlar, spravochniklar va h.k. larning qog’ozli tashuvchilardagi nusxalari. An’anaviy darsliklar, o’quv-uslubiy va o’quv-amaliy qo’llanmalar, ishchi daftarlar va boshqalar o'quv-uslubiy majmualarni yaratishda keng qo’llaniladi. O’z navbatida qog’ozli’ texnologiya asosidagi o'quv-uslubiy majmua vositalarining tipik to’plami quyidagilar bo’lishi mumkn: - o’quv dasturi;
- adabiyotlar ro’yxati(asosiy, qo’shimcha, fakultativ); - o’quv kursini o’rganish bo’yicha uslubiy ko’rsatma; - o’quv-amaliy qo’llanma; - testlar (kiruvchi, oraliq, identifikatsion, yakuniy); - audiokasseta; - qisqacha ma’ruzalar yozilgan videokasseta yoki qurilmaning ishlashi, fizika, ximiya va boshqa fanlar bo’yicha tajribalarning video tasviri; - oddiy va multimedia(CD-ROM) variantidagi kompyuterli o’qitish dasturlari; - maqola, darsliklar, normativ materiallarning nusxalari va b. - amaliy masalalarni yechish uchun namunalar va mustaqil bajarish uchun topshiriqlarga ega ishchi daftarlar; - mustaqil ishlashni tashkil etish bo’yicha tavsiyalar va mustaqil ishning grafik-rejasi. Tabiiy fanlarni o’rganishda o'quv-uslubiy majmua tarkibiga laboratoriya praktikumlarini bajarish uchun materiallar va topshiriqlar hamda laboratoriya ishlari majmualari kiradi. 2. O'quv-uslubiy majmuaning funksional xarakteristikalari. O’quv-uslubiy qo’llanma avtorlari o'quv-uslubiy majmua va komplekt o’rtasidagi muhim farqlarni keltirib o’tishgan. Shunga ko’ra o'quv-uslubiy majmua atamasi didaktik vositalarning ochiq tizimini belgilash uchun kiritilgan. O’quvuslubiy komplekt atamasi esa qandaydir sinf darsliklari komplektini, ya’ni yopiq tizimni belgilash uchun kiritilgan. Shunday qilib o'quv-uslubiy majmua o’qitish vositalari tizimi sifatida muhim ahamiyat kasb etadi. O'quv-uslubiy majmualar qanchalik turli-tuman bo’lmasin funksional jihatdan pedagogik tizimning modelli tavsifini aks ettiradi. 1. Tanlangan fan bo’yicha o’quv jarayonini tizimli-uslubiy ta’minlash vositasi sifatida ajralib turadi va bu uning asosiy funksiyasi hisoblanadi. 2. Turli didaktik o’qitish vositalarini birlashtiradi hamda ularni ta’lim va uchun yo’naltiradi. 3. O’rganilayotgan fan mazmuni, bitiruvchilarning bilim va ko’nikmalariga bo’lgan talablarini ochadi va shu asosida uni amalga oshirish imkonini beradi. 4. yangi bilimlar, novatorlik g’oyalari va ishlanmalarni to’plash uchun xizmat qiladi, pedagogning ijodiy potensiallarini oshiradi. Shuni ta’kidlash joizki, o'quv-uslubiy majmuani ishlab chiqarishga modulli yondashuv kafedra va fakultetlarga o’zlarining o’quv va o'quv-uslubiy vositalari korpusini yaratish imkonini beradi. O'quv-uslubiy majmuaning strukturasi O'quv-uslubiy majmua bir qancha o’quv modullaridan tashkil topgan bo’ladi va bu modullar muayyan predmet kursining asosiy bo’limlariga mos keladi. O’quv modullarini ajratish qonuniyatlari o’quv kursini o’qitish qonuniyatlari bilan mos keladi. Bunda talabaning fan bo’limini o’zlashtirish va qayta ishlashga sarflaydigan vaqti hisobga olinadi. O'quv-uslubiy majmuaning eng umumiy strukturali blok-sxemasi quyidagicha tasvirlanishi mumkin:
Turli xil o’quv modullari (va o'quv-uslubiy majmuaning o’zi) yangi o'quvuslubiy majmualarga jamlanishi yoki boshqa o'quv-uslubiy majmuaga tarkibiy qism sifatida kirishi mumkin. O'quv-uslubiy majmuaning yadroviy birligi sifatida o’quv moduli, ya’ni talabaning mustaqil o’quv faoliyatini boshqarish uchun zarur va yetarli ma’lumotlarga ega qo’llanma olinadi.
O’quv moduli strukturasi tavsifi a) dastlabli mulohazalar Bu tavsif o’quv modulini ishlab chiqish va foydalanishning dinamik modelini ifodalaydi. Uning strukturasiga o’quv jarayonini amalga oshirish va tashkil qilish uchun zarur va yetarli bo’lgan elementlar, matnli shaklda ifodalash qiyin yoki ifodalash mumkin bo’lmagan axborotlarni uzatish uchun foydalaniladigan qo’shimcha elementlar kiradi.
O’quv modulining asosiy tashkil etuvchisi – akademik matn – mazmuniga ko’ra o’quv kursining qismiga (bo’lim, bob va sh.k.) mos keladi va talaba egallashi zarur
EUMKdan foydalanish dolzarb muammolarni hal qilishga qaratilgan zamonaviy ta'lim: talabalarning mustaqil ishlarining ulushini oshirish orqali sinf soatlarini qisqartirish; har bir talabani o'quv va o'quv-uslubiy materiallar bilan ta'minlash, o'quv adabiyotlari kamomadini to'ldirish; o'quv maydonini tejash; talabalar bilimini nazorat qilishni avtomatlashtirish; talabalar safini kengaytirish va yanada moslashuvchan va qulay ta'lim berish. Fanning zamonaviy o'quv-uslubiy majmuasi majburiy va an'anaviy talablar bilan bir qatorda Elektron o'quv-uslubiy majmua (EUMK) - bu o'quv jarayonining didaktik tsiklining davomiyligi va to'liqligini ta'minlaydigan integratsiyalashgan o'quv dasturiy ta'minot tizimi: nazariy material, bilim va ko'nikmalar darajasini boshqarish, ma'lumot olish faoliyati, kompyuter vizualizatsiyasi bilan matematik va simulyatsiya modellashtirish, xizmat ko'rsatish funktsiyalari interfaol mulohazalarga bo'ysunadi.
Nazariy materiallarni mustaqil o'rganishni, bilimlarni har tomonlama nazorat qilishni (o'zini o'zi boshqarish, joriy nazorat, oraliq attestatsiya), mashg'ulotlarni metodik ta'minlashni, qo'shimcha axborot ta'minotini (qo'shimcha o'quv va axborot ma'lumotnomalari) ta'minlashi kerak. ... Shuning uchun elektron o'quv materiallarida elektron ta'lim hujjatlari to'plami (o'quv kursining mazmuni va mazmuni, ish dasturi va o'quv jadvali, ko'rsatmalar); elektron o'quv nashrlari (darsliklar, o'quv qo'llanmalar, virtual laboratoriya ustaxonalari, test to'plamlari va bilimlarni nazorat qilish dasturlari); o'quv ma'lumotnomasi va o'quv bibliografik elektron nashrlari.
EUMKni tashkil qilishda asosiy qiyinchilik elektron o'quv materiallari - elektron ta'lim resurslarini (EER) ishlab chiqishdir, ammo bunday EERning texnologik va didaktik imkoniyatlari beqiyos darajada kengroq. Bu o'rganilayotgan materialni talabaning bilim darajasiga va talabaning shaxsiy ehtiyojlari uchun moslashtirish va kompyuter orqali vizuallashtirish. ta'lim to'g'risidagi ma'lumotlar o'rganilayotgan ob'ekt, jarayon va o'rnatilgan bilimlarni o'zlashtirishni avtomatlashtirilgan boshqarish, talabalar va majmua elementlari o'rtasidagi interaktiv o'zaro ta'sir va to'liq hajmli multimedia dizayni va boshqalar.
Shunday qilib, zamonaviy maktablar va universitetning o'quv jarayonida elektron o'quv-uslubiy majmualardan foydalanilganda, talabalar va o’quvchilar intellektini rivojlantirishga, bilimlarni mustaqil ravishda chiqarib olish va namoyish etishga, ma'lumot ishlab chiqarishga yo'naltirilgan usullarni yaratish bilan bir qatorda o'quv jarayonini intensivlashtirish uchun zarur shartlar yaratiladi. Zamonaviyni yaratish va amalda qo'llashning asosiy omili oliy ma'lumot elektron o'quv-uslubiy majmualar o'qituvchining AKT salohiyatining ancha yuqori darajasi maktab... O'qituvchining AKT kompetentsiyasi tarkibida ikkita jihatni ajratish mumkin: asosiy AKT kompetensiyasi va mavzuga yo'naltirilgan AKT kompetentsiyasi. O'qituvchining kasbiy faoliyatida AKTni muntazam ravishda qo'llash bu asosiy AKTni rivojlantirish, takomillashtirish, chuqurlashtirish tizimidir - bu o'qituvchining malakasini, uni hal qilishga imkon beradigan bilim, ko'nikma va tajribaning o'zgarmasidir. ta'lim maqsadlari, AKT yordamida va, albatta, ixtisoslashtirilgan texnologiyalar va resurslarni rivojlantirish va ularni joriy etishni o'z ichiga olgan mavzuga yo'naltirilgan narsaga aylantiriladi. ta'lim sohasi ta'lim intizomi.
Bunday tizimning zarur va ajralmas elementi AKT sohasidagi malaka oshirish ekanligi aniq. Bunday tizimning integral sifati va shu bilan birga uning tizim sifatida tashxis qo'yilgan natijasi - bu axborot-pedagogik muhit, uning sifat tarkibi, vaqt o'tishi bilan barqarorlik darajasi. O'qituvchining AKT vakolatlari ro'yxatini belgilab, biz nafaqat o'z faoliyatida AKT dan foydalanishga, balki shu asosda yangi, ilmiy jihatdan qo'llab-quvvatlanadigan, samarali amaliyotlarni (yoki amaliyotga yo'naltirilgan, metodik asoslangan aniq yechimlarni yaratishga tayyor va qodir) o'qituvchi haqida gaplashamiz. ).
Universitetning o'quv jarayoniga axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish muammosini hal qilish uchun Mari davlat universiteti huzuridagi Mari mintaqaviy kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash markazi tomonidan "Universitetning o'quv jarayonida elektron o'quv-uslubiy majmualarni yaratish va joriy etish texnologiyasi" malaka oshirish dasturi ishlab chiqilgan va amalga oshirilmoqda. Dasturni qo'llab-quvvatlash uchun shu nomdagi elektron ta'lim resursi - malaka oshirish dasturining elektron o'quv-uslubiy majmuasi yaratildi. "Universitetning o'quv jarayonida elektron o'quv-uslubiy majmualarni yaratish va amalga oshirish texnologiyasi" EUMKning o'ziga xos xususiyati - majmuada turli xil ingl., Og'zaki, multimedia vositalaridan foydalanish orqali amalga oshiriladigan ta'limning interaktivligi. Interfaol animatsiya modeli ilmiy tushunchalar va naqshlarni o'zlashtirishni ta'minlaydigan muammoli ta'lim metodikasidan foydalanishga imkon beradi. shaxsiy tajriba model bilan o'zaro bog'liqlik.
EUMK yaratishni o'rgatish usuli va u bilan keyingi ishlash murakkab jarayon bo'lib, hattoki texnologik jihatdan biron bir ma'lumotnoma yoki shablon shakllaridan foydalanish mumkin emas, agar yaratilgan EUMK tuzilishi birinchi navbatda predmet sohasining o'ziga xos xususiyatlari bilan belgilansagina. O'qituvchining o'zi o'z majmuasida o'quv materialini tanlaydi va tuzadi, interaktivlik darajasini, nazariy materialni o'rganish mustaqilligi darajasini, bilimlarni nazorat qilish turlari va shakllarini, mashg'ulotlarni metodik ta'minlash chuqurligini va boshqalarni belgilaydi. Tizimli yondashuv ushbu ilg'or malaka oshirish dasturini amalga oshirish metodologiyasini yaratishda juda muhimdir bosqichma-bosqich shakllanish bilim, ko'nikma va tajriba, dastlab elektron o'quv-uslubiy majmua bilan ishlash, so'ngra loyiha metodikasi asosida o'qitiladigan fan uchun EUMK yaratish.
Dastlab tinglovchilarga majmuaning tuzilishi bilan tanishish, asosiy bo'limlarni o'rganish taklif etiladi. Keyingi ma'ruzalarda kompleksning turli modullarini yaratishga imkon beruvchi dasturiy ta'minot bilan tanishish amalga oshiriladi. Sinf har bir modulning tuzilishi va mazmunini batafsil bayon qiladi. EUMKda o'quv materialini tayyorlash va joylashtirish bo'yicha batafsil ko'rsatmalar berilgan. Elektron resursdan pedagogik faoliyatda kelgusida foydalanish masalalari ham ko'rib chiqiladi, u bilan ishlashda yuzaga keladigan muammolar aniqlanadi va ushbu muammolarni hal qilishning eng maqbul yo'llari taklif etiladi. Dastlab amaliy va seminar mashg'ulotlarida talabalar allaqachon mavjud bo'lgan elektron o'quv-uslubiy majmualar bo'yicha tadqiqotlar olib boradilar, ularning afzalliklari va kamchiliklarini aniqlaydilar, tarkibini tahlil qiladilar va dizaynini baholaydilar. Kelajakda tinglovchiga u EUMK yaratadigan dasturni tanlashga taklif qilinadi va shundan keyingina kompleksning o'zi ketma-ket qurilishi amalga oshiriladi.
EUMKning nazariy va amaliy qismlarini yaratish mustaqil ishlarga bag'ishlangan. Majmuaga kiritiladigan asosiy mavzular va vazifalarni tinglovchining o'zi tanlaydi. Kurslarning o'qituvchisi ularni to'g'ri joylashtirishga yordam beradi. EUMKni yaratishning afzalligi shundaki, talaba uni doimiy ravishda to'ldirishi va o'zgartirishi mumkin, ya'ni uning mustaqil ishi kurslar bilan tugamaydi, balki ish joyida davom etadi. Shuning uchun shakllanish yuqori daraja AKT - kompetensiya kurs oxirida tugamaydi, balki kelajakda takomillashib boradi, bunga o'qituvchini kasbiy faoliyatida AKTdan foydalanishda o'qituvchini pedagogik qo'llab-quvvatlash tizimi ham yordam beradi.
Bir fan bo'yicha o'quv materiallari to'plami bu fanni o'qitishni to'liq ta'minlaydigan materiallar to'plamidir (ish dasturlari, ma'ruzalar, amaliy mashg'ulotlar, o'quv qo'llanmalari, topshiriqlar, bilimlarni boshqarish vositalari, ma'lumotnomalar, qo'llanmalar va boshqalar). O'quv materiallari to'plamini tayyorlash - bu fan bo'yicha uslubiy ta'minotni tayyorlashning birinchi bosqichi.
O'quv-uslubiy majmua - bu fanni uslubiy ta'minotini tayyorlashning ikkinchi bosqichi. U to'plamdan farq qiladi, chunki o'quv materiallari aniq tuzilishga ega bo'lib, talabaga ushbu fanni mustaqil o'rganish imkoniyatini beradi. Bu o'quv materialining asl to'plamiga talabaning o'quv mavzusini mustaqil o'rganishini tashkil etish bo'yicha ko'rsatmalar kiritilishi bilan ta'minlanadi. Ushbu ko'rsatmalar o'quv materiallari bilan ishlash tartibini tavsiflaydi: talaba har bir bosqichda nima, qancha va qanday tartibda ishlashi kerak. Ushbu tavsiyalar asosida o'quv materiallarining mazmuni yaratiladi, bu orqali o'quvchiga o'quv materiallari bo'ylab harakatlanish traektoriyasi beriladi. EUMK qog'ozda ham, elektron tashuvchida ham yaratilishi mumkin.
Elektron o'quv-uslubiy majmua bu o'quv materiallarini elektron shaklda amalga oshirishdir. EUMK talabalar ehtiyojlari va imkoniyatlariga qarab, tarmoq ichida ham, amaliy mashg'ulotlarda ham foydalanish mumkin. O'qitish jarayonida EUMK-dan foydalanish zamonaviy telekommunikatsiya texnologiyalari tomonidan taqdim etilgan ulkan imkoniyatlardan keng foydalanishga imkon beradi.