SHARQDA UYG’ONISH DAVRI Sharqda uyg’onish davri G’arbga nisbatan erta boshlangan. Bunga Sharqda rivojlanishning erta boshlanishi edi. Uyg’onish davrining asosiy omillaridan biri Sharq islom dinining tarqalishi deb ikkilanmay aytish mumkin. Sharqdagi uyg’onish davri keng qamrovli ekanligi bilan G’arb uyg’onish davridan farq qiladi. - Sharqda uygonish davri adabiyoti 2 davrga bo’linadi:
- Ilk uyg’onish davri adabiyoti (VIII-XIV asrlar)
- Uyg’onish davri adabiyoti (XIV-XVIII asrlar)
Ikki davrni bog’lab turadigan asosiy omil bu Islom dini hisoblanadi. Ilk uyg’onish davri adabiyoti Ilk uyg’onish davri adabiyoti davri VIII-XIV asrlarni o’z ichiga oladi. Bu davrda Markaziy Osiyoda yozma adabiyot shakllandi. Madmud Koshg’ariy, Yusuf Xos hojib, Ahmad Yugnakiy, Ahmad Yassaviy kabi ijodkorlar asarlari ushbu davr manbasidir. Ilk uyg’onish davri adabiyoti davridagi asarlar asosan didaktik ruhda (Qutadg’u bilig, Hikmatlar, Hibbat ul-haqoyiq va boshqalar) yozilgan. Biroq, shunga qaramasdan, ilmiy (Devoni lug’atit turk) va podshohlarga bag’ishlangan asarlar (Muhabbatnoma, Latofatnoma) ham ko’plab uchraydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
