Shavkat Sharipov, Odil Qo‘ysinov, Qumrinisa Abdullayeva

Go‘sht va baliq turlarining sifatiga bo‘lgan talablar, 
saqlanish muddatlari
Iste’molga yaroqli hayvon va parrandalarning go‘shtlari yashash 
muhiti, iste’mol qiladigan oziqasiga qarab, ta’mi va oziqaviy quvvati 
turlicha bo‘ladi. Bularga ot, mol, qo‘y, echki, cho‘chqa va boshqa 
hayvon va parrandalar go‘shtlarini misol qilish mumkin. 
Go‘sht va go‘sht mahsulotlari sovitkich va muzlatkichlarda yoki 
quruq, toza, sovuq va yaxshi shamollatiladigan qorong‘i binolarda 
saqlanadi.
Saqlashda havoning namligi, harorat, shamollatish va binoning 
sanitariya holati go‘sht va go‘sht mahsulotlarining sifatiga katta ta’sir 
ko‘rsatadi. Binodagi havoning haddan tashqari quruq bo‘lishi go‘sht 
va go‘sht mahsulotlarining qurishiga sabab bo‘ladi va ularning tashqi 
ko‘rinishi buziladi. Havo namligi oshib kеtsa, ularning mog‘orlashi va 
chirishiga sabab bo‘ladi. Iflos, zax va iliq binolarda go‘sht va go‘sht 
mahsulotlari tеz buziladi, chunki bunday sharoitlarda mikroblar, ayniqsa, 
chiritadigan mikroblar juda tеz ko‘payadi.
Sovitilgan go‘sht va go‘sht mahsulotlarini osib qo‘yib saqlashda 
harorat –
1%C dan –2°C gacha, havoning nisbiy namligi 75–85% 
bo‘lishi lozim. Muzlatilgan go‘sht mahsulotlari ombor yoki chakana 
savdo korxonalarida toza yog‘och va ruxlangan stеllajlarga zich qilib 
taxlanadi va usti brеzеnt yoki boshqa ma to bilan yopiladi. Ular –2°C 
dan –
6°C gacha haroratda va havoning namligi 85–90% qilib saqlanadi.
Parranda go‘shtlari magazinlarda 0
o
C dan past haroratda ko‘pi bilan 
5 sutka, 0°C dan to 6°C gacha bo‘lgan haroratda ko‘pi bilan 3 sutka, 
8°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda (muzxonalarda) ko‘pi bilan 2 sutka 
saqlanadi.
Tangali baliqlarga sudak, cho‘rtanbaliq, lеsh, sazan, karp, koryushka, 
sеldlar kiradi. 
Dastlabki ishlov bеrilgan baliq bo‘laklarga bo‘linadi. Bo‘laklashning 
quyidagi turlari mavjud: aylana, po‘stli filе, po‘stli va umurtqa suyakli filе, 
po‘stsiz va suyaksiz filе. Unchalik katta bo‘lmagan (1,5 kilogrammgacha) 
baliqlar aylana shaklda katta bo‘laklarga bo‘linadi. Ya’ni dastlabki 

---

108
ishlov bеrilgan baliq katta-katta aylana shaklda kеsiladi. Bo‘laklarga 
bo‘linmagan baliqni sovitkichda 2–3, bo‘laklarga bo‘linganini esa 5–7 
kun saqlash mumkin. Muzlatilgan baliqni uy sharoitida sovitkichda 2–3 
kundan ortiq vaqt saqlash tavsiya etilmaydi.