Shaxsning ijtimoiylashuvi Shaxsni sotsializatsiya qilish turlari

Ижтимоийлашув босқичлари ва уларнинг омиллари
Aгар социализацияни инсоннинг жамиятга мослашувининг узлуксиз жараёни деб ҳисобласак, у ҳолда ижтимоий шароитларнинг ўзига хослигига қараб бир неча босқичларни ажратиш мумкин. Социализация босқичларининг бундай таснифи Совет даврида туғилган ижтимоий психология ижтимоий-иқтисодий жиҳатини биринчи ўринга қўйди.шунга қараб ижтимоий роли шахс ва унинг ижтимоий муносабатлардаги ўрни уч босқичга бўлинади.
Меҳнатдан олдинги босқич меҳнат фаолияти бошланишидан олдин ўсишнинг бутун даврини қамраб олади ва бошланғич ва ўқув босқичларига бўлинади. Меҳнатдан олдинги босқичда хулқ-атворнинг асосий меъёрлари ўзлаштирилади ва асосий ижтимоийлаштирувчи омил - тарбиявий таъсир.
меҳнат босқичи. Бу даврда барча шахс намоён бўлади ва унинг ривожланиши жамиятнинг бошқа елементлари билан ўзаро муносабатда бўлиш фонида содир бўлади. Бу фаол ривожланиш ва шаклланиш даври. Aсосий ижтимоийлаштирувчи омил - бу касбий ўсиш истаги. Меҳнат жамоаси еса, ижтимоий муносабатлар тизими ижтимоийлашувнинг асосий институти вазифасини бажаради.
Ишдан кейинги босқич инсоннинг пенсияга чиқиши билан бошланади. У ижтимоий муносабатлар тизимини қайта қуришда ва шахснинг бир қатор ижтимоий функцияларини йўқотишида намоён бўлади. Ушбу босқичнинг асосий омили - бу шахснинг ижтимоий мавқеини ўзгартириш ва унинг фаолиятини қайта қуриш. Инсон янги шароитларда мавжуд бўлишни ўрганиши ва шахснинг ўзини намоён қилиш ва ўзини ўзи ривожлантиришнинг янги усулларини излаши керак. Ҳамма ҳам муваффақиятга ериша олмайди, шунинг учун ўзининг ижтимоий аҳамиятини йўқотиш ҳақиқати жуда оғир бошдан кечирилади.
Социализация босқичларининг бундай таснифи барча психологлар томонидан қўллаб-қувватланмайди, кўпчилик учун бу сунъий кўринади. Учинчи босқич енг катта танқидни келтириб чиқаради, чунки балоғат ёшида инсон жамият учун қадр-қимматини йўқотмаслиги керак, аксинча. Aхир, у жамиятнинг ёш вакилларига ега бўлмаган нарсага ега - бебаҳо тажриба - ҳам касбий, ҳам ижтимоий.