Қўшма корхоналарда маркетинг фаолиятини такомиллаштириш

chizma. Marketing xizmatining tashkiliy tarkibi

Korxonalarda marketing xizmatini yaratishni bosqichma bosqich ko’rish maqsadga muvofiq.
O’zbekiston Respublikasi korxonalari, assotsiatsiyalari faoliyatining marketing xizmatlari bo’yicha tahlili ko’rsatadiki, bajarilayotgan vazifalarning asosiy qismi tijorat xizmatlari bo’linmalari zimmasiga yuklatilgan. Shu sababli marketing xizmatini tijorat bloki asosida takomillashtirish maqsadga muvofiq ko’rinadi. Bunday tashkiliy tuzilmani chizma holida tasvirlanishini 2-chizmadagi kabi berish mumkin.
Marketing xizmat bo’limlari faoliyatining asosiy turlari quyidagi 6-jadvalda ko’rsatilgan.

6. jadval

Marketing xizmat bo’limlari faoliyatining asosiy turlari

Bo’limlar	Faoliyat turi
Bozorni o’rganish bo’limi	Bozorning asosiy ko’rsatkichlarini aniqlash. Bozorning rivojlanish istiqbolini prognozlash. Iste’molchilarni o’rganish. «Muvaffaqiyatning asosiy omillari»ni aniqlash. Raqobatchilar faoliyatini tahlil qilish.
Mahsulot assortimentini rejalashtirish bo’limi	Ishlab chiqarishning assortiment tarkibini ishlab chiqish. Tovarning iste’mol va texnik kattaliklari o’rtasida o’zaro bogiklikni o’rnatish.
Realizatsiya bo’limi	O’tqazuv va tovar harakati kanallarini tanlash. Mahsulot assortimenti bo’yicha tovar aylanuvini rejalashtirish. Mahsulotni realizatsiya qilishning optimal sharoitlarini aniqlash. O’tqazuvni prognozlash.
Firma do’konlari	Xaridorlar talabini o’rganish. Xaridorlarni rag’batlantirish. O’tqazuv ishlovchilarini rag’batlantirish. Korxona obru-e’tiborini shakllantirish.
Reklama byurosi	Mahsulotni reklama qilish. Korxona obru-e’tiborini shakllantirish. Axborot almashuvchanlikni rivojlantirish.

Bizning fikrimizcha, bunday tuzilma bozor tuzilmalariga tezkorlik bilan javob berish va yangi buyumlarni tadbiq etishga ko’maklashadi, shuning munosabati bilan marketingning ko’pgina vazifalarini bajarish bitta bo’linmaga joylanadi, u boshqa xizmatlar harakatini muvofiqlashtiradi va korxonada marketing strategiyasi va
taktikasini ishlab chiqish uchun bog’lovchi segment hisoblanadi.
Korxonada marketingni rivojlanishi qabul qilayotgan qarorlar birligini ta’minlovchi uslubiy hujjatlarini ishlab chiqish, marketing vazifalarini bajarish bo’yicha bo’linmalar faoliyatning o’zaro aloqalari va muvofiqlashuvini talab qiladi. Bu o’z navbatida kompleks maqsadli guruhlarni matritsali takomillashtirish va yaratish yordamida marketing tizimini tadbiq etishning keyingi bosqichiga o’tishga imkon beradi.
Faol marketingdan foydalanish usullarining har biri o’zining ijobiy va salbiy tomonlariga egadirlar.

6.