Shveytsariya inflyatsiya darajasi 2012-2022 Inflatsiya (lot. infl atio — shishish, boʻrtish, koʻtarilish), pulning qadrsizlanishi — tovar-pul muvozanatining buzilishi natijasida muomalada xoʻjalik aylanmasi ehtiyojlaridan ortiq darajada qogʻoz pullar miqdorining koʻpayib ketishi, pul massasining tovarlar massasidan ustunligi natijasida tovar bilan taʼminlanmagan pullarning paydo boʻlishi. I. birinchi galda sifati yaxshilanmagan holda tovarlar va xizmatlar narxining koʻtarilishi koʻrinishida, shuningdek, oltin va chet el valyutasining milliy valyutaga nisbatan qimmatlashishi shaklida yuz beradi. Tovar ishlab chiqarishning toʻlov qobiliyatiga ega talab oʻsishidan ortda qolishi, bozorda talabga javob bermaydigan tovarlarning koʻpayib ketishi, byudjet kamomadlarini qoplash uchun qoʻshimcha pul emissiyasi, investitsiyalarnm emissiya hisobidan moliyalashtirish, monopol narxning mavjudligi, narxni oshib keti-shidan hadiksirab tovarlarni keragidan ortiq xarid etish, mamlakatga qadrsizlangan chet el valyutasining koʻplab kirib kelishi va boshqa omillar I.ni yuzaga keltiradi. I. jarayoni narxlarning oʻsishi, yalpi talabning yalpi taklifdan oshib ketishi, makroiqtisodiy beqarorlik natijasidir. "I." termini dastlab 1861—1865-yillarda Shimoliy Amerikada, soʻngra Fransiya va Germaniyada qoʻllanilgan.
Iste'mol narxlari indeksi bo'yicha o'lchanadigan inflyatsiya o'rtacha iste'molchiga ma'lum vaqt oralig'ida, masalan, har yili belgilanishi yoki o'zgartirilishi mumkin bo'lgan tovarlar va xizmatlar savatini sotib olish xarajatlarining yillik foiz o'zgarishini aks ettiradi. Odatda Laspeyres formulasidan foydalaniladi.
Shveytsariyada 2021 yil uchun inflyatsiya darajasi 0,58 foizni tashkil etdi , bu 2020 yilga nisbatan 1,31 foizga o'sdi .
Shveytsariyada 2020 yil uchun inflyatsiya darajasi -0,73% ni tashkil etdi , bu 2019 yilga nisbatan 1,09% ga kamaydi .
Shveytsariyada 2019 yil uchun inflyatsiya darajasi 0,36% ni tashkil etdi , bu 2018 yilga nisbatan 0,57% ga kamaydi .
Shveytsariyada 2018 yil uchun inflyatsiya darajasi 0,94 foizni tashkil etdi , bu 2017 yilga nisbatan 0,4 foizga o'sdi .
Do'stlaringiz bilan baham: |
